İnfertilite Tedavisinde Sık Yapılan Hatalar ve Doğru Bilinen Yanlışlar

İnfertilite tedavisi karmaşık bir süreçtir ve başarıya ulaşmak için doğru bilgiye sahip olmak şarttır. Sıkça yapılan hataları ve doğru bilinen yanlışları bilmek, çiftlerin daha bilinçli hareket etmesine ve tedavinin başarı şansının artmasına yardımcı olur.

İşte infertilite tedavisinde sık yapılan hatalar ve doğru bilinen yanlışlar:

• Tedaviye Geç Başlamak

Yanlış Bilgi: “Daha vaktim var, ileride denerim.”

Gerçek: Kadınların doğurganlığı yaşla birlikte azalır, özellikle 35 yaşından sonra yumurta kalitesi ve sayısı düşer. Ayrıca erkeklerde de yaşa bağlı sperm kalitesi düşüş gösterir.

Ne Yapmalı?

• • • Çocuk sahibi olmayı planlayan çiftlerin, doğurganlık değerlendirmesi için bir uzmana başvurması önemlidir.
    • Özellikle 35 yaş üstü kadınlar ve 40 yaş üstü erkekler için erken hareket etmek başarı şansını artırır.

• Yetersiz Sağlık ve Yaşam Tarzı Düzenlemeleri

Yanlış Bilgi: “Tedavi her şeyi çözer, yaşam tarzımın etkisi yok.”

Gerçek: Sigara, alkol, sağlıksız beslenme ve stres, hem yumurta hem de sperm kalitesini olumsuz etkiler. Düzenli egzersiz ve yeterli uyku eksikliği de doğurganlığı azaltabilir.

Ne Yapmalı?

• • • Sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve stres yönetimi, tedavi sürecini olumlu yönde etkiler.
    • Sigara ve alkol tüketimi bırakılmalı, kafein alımı sınırlandırılmalıdır.
    • Doktor önerisiyle vitamin ve mineral desteği alınabilir.

• Bilimsel Olmayan Yöntemlere Başvurmak

Yanlış Bilgi: “Bitkisel karışımlar ve alternatif tedaviler başarıyı artırır.”

Gerçek: Bilimsel olarak kanıtlanmamış bitkisel karışımlar ve alternatif tedaviler, tedaviyi olumsuz etkileyebilir ve yan etkilere yol açabilir.

Ne Yapmalı?

• • • Herhangi bir alternatif tedavi yöntemi veya bitkisel ürün kullanmadan önce mutlaka doktora danışılmalıdır.
    • Güvenilir olmayan kaynaklardan bilgi edinmekten kaçınılmalıdır.

• Yanlış Doktor veya Klinik Seçimi

Yanlış Bilgi: “Her İnfertilite merkezi aynı başarı oranına sahiptir.”

Gerçek: Merkezlerin başarı oranları, kullanılan teknolojilere, doktorların tecrübesine ve laboratuvar koşullarına göre değişir. Bazı merkezler başarı oranlarını daha yüksek gösterebilir.

Ne Yapmalı?

• • • Kliniklerin başarı oranlarını araştırırken bağımsız kaynaklar kullanılmalı ve detaylı inceleme yapılmalıdır.
    • Doktorun tecrübesi, iletişim tarzı ve hastaya yaklaşımı değerlendirilmelidir.
    • Tedavi süreci hakkında şeffaf bilgi veren merkezler tercih edilmelidir.

• Tedavi Sürecinde Sabırsızlık ve Stres Yönetimi Eksikliği

Yanlış Bilgi: “Başarısız deneme, asla başarılı olamayacağım anlamına gelir.”

Gerçek: İnfertilite tedavisi sabır gerektiren bir süreçtir. Çoğu çift birkaç deneme sonucunda başarıya ulaşır. Tek denemede başarısızlık, sürecin sona erdiği anlamına gelmez.

Ne Yapmalı?

• • • Psikolojik destek almak, stres yönetimi konusunda yardımcı olabilir.
    • Başarısızlık durumunda doktorla detaylı görüşmek, nedenleri anlamak ve bir sonraki deneme için strateji belirlemek önemlidir.

• Bilinçsiz İlaç Kullanımı ve Takviye Alımı

Yanlış Bilgi: “Daha fazla vitamin ve hormon almak başarı şansını artırır.”

Gerçek: Doktor kontrolü olmadan kullanılan takviyeler ve hormonlar, tedaviyi olumsuz etkileyebilir ve yan etkilere yol açabilir.

Ne Yapmalı?

• • • Tüm ilaçlar ve takviyeler doktor tavsiyesi ile kullanılmalıdır.
    • Özellikle hormon düzenleyici bitkisel ürünlerden kaçınılmalıdır.

• Cinsel İlişki Zamanlaması ve Sıklığı Hakkında Yanlış Bilgiler

Yanlış Bilgi: “Tedavi sürecinde cinsel ilişki tamamen yasaktır.”

Gerçek: Tedavinin bazı aşamalarında cinsel ilişki önerilmeyebilir, ancak bu her zaman geçerli değildir. Aşırı cinsel ilişki ise sperm kalitesini olumsuz etkileyebilir.

Ne Yapmalı?

• • • Cinsel ilişki zamanlaması ve sıklığı konusunda doktorun önerilerine uyulmalıdır.
    • Sperm kalitesi için 2-3 günde bir cinsel ilişki önerilebilir, ancak bu süre kişiye göre değişebilir.

• Yeterli Araştırma Yapmadan Tedaviye Başlamak

Yanlış Bilgi: “Tedaviye hemen başlarsam daha çabuk sonuç alırım.”

Gerçek: Tüp bebek tedavisi karmaşık bir süreçtir ve iyi bir hazırlık gerektirir. Aceleyle karar vermek stres seviyesini artırabilir ve tedavi başarısını olumsuz etkileyebilir.

Ne Yapmalı?

• • • Tedaviye başlamadan önce süreç hakkında detaylı bilgi edinilmeli ve hazırlık sürecine önem verilmelidir.
    • Alternatif tedavi yöntemleri ve farklı protokoller hakkında bilgi sahibi olunarak en uygun yöntem seçilmelidir.

• Sadece Kadın Doğurganlığına Odaklanmak

Yanlış Bilgi: “Sorun sadece kadında olabilir.”

Gerçek: İnfertilite (Kısırlık) çiftlerin ikisini de ilgilendiren bir durumdur. Kadından kaynaklanan infertilite ile erkekten kaynaklanan infertilite oranlarının birbirine yakındır. Yumurtlama bozuklukları, PCOS , endometriozis, tüplerin tıkalı olması gibi durumlar kadında infertilite sebebi olarak sayılabilir. Erkeklerde ise sperm yapısında bozukluk, sperm sayısının az olması, gibi durumlar infertiliteye neden olabilir.

Ne Yapmalı?

• • • Hem kadın hem de erkek doğurganlığı detaylı bir şekilde değerlendirilmelidir.
    • Gerekirse üroloji uzmanı ile görüşülerek erkek faktörü araştırılmalıdır.

• İnternetten Yanlış Bilgi Edinmek

Yanlış Bilgi: “İnternette okuduğum her şey doğrudur.”

Gerçek: İnternet, bilgi kirliliğinin en yoğun olduğu yerlerden biridir. Özellikle forumlarda yer alan kişisel deneyimler genelleme yapmak için uygun değildir.

Ne Yapmalı?

• • • Bilgiler güvenilir kaynaklardan alınmalı, tercihen tıbbi makaleler ve uzman görüşleri tercih edilmelidir.
    • Forum ve sosyal medya yorumları referans alınmamalı, her bireyin durumunun farklı olduğu unutulmamalıdır.

TÜP BEBEKTE DOĞRU BİLİNEN YANLIŞLAR

Tüp bebek tedavisinde doğru bilinen yanlışları bilmek, çiftlerin daha bilinçli hareket etmesine ve tedavinin başarı şansının artmasına yardımcı olur.

• Tüp Bebekte İlk Denemede Hamile Kalınmaz.

Sağlıklı bir embriyo transferinin başarı şansı oldukça yüksektir. Kişinin hormonal durumu uygun olduğunda ya da var olan sorunları giderildiğinde İlk denemede hamile  kalınabilir, hamile kalınamayan durumlarda ise gerekli tedbirlerin alınması ile tedavi sürecine devam edilmektedir.

• Tüp Bebek Ağrılı Bir Tedavidir.

Tüp bebek tedavisi ağrılı veya acılı bir yöntem değildir. Embriyo transferi sırasında dahi anestezi gerekmemektedir. Önceleri anestezi kullanılmadan yapılan yumurta toplama işlemi genel veya lokal anestezi yöntemiyle kısa bir sürede acısız ve ağrısız bir şekilde uygulanmaktadır.

• Sperm Olmayan Erkek Baba Olamaz.

Eskiden azospermi (sperm olmaması)  olan erkekler de uygulanan tedaviler yoktu. Ancak yaşanan gelişmeler sayesinde artık azoospermi olan erkeklere tedavi seçenekleri çoğaldı.

• Tüp Bebekte Alınan İlaçlar Kilo Aldırır.

Tüp bebek tedavisi sırasında kullanılan ilaçlar kilo aldırmamaktadır. İlaçların direkt hormon bozukluğu ya da kilo alımına etkisi bulunmamaktadır. Sadece bazı kişilerde iştah artışı ve ödem görülebilmektedir.Hastalar vücutta oluşan ödem sonucunda kilo aldıklarını düşünebilir.

• Tüp bebek tedavisi ilaçları kansere yol açmaktadır.

Tüp bebek tedavisi 1975 yılından beri uygulanmakta ve tedavi sürecinde kullanılan ilaçların yan etkisinin bulunmadığı birçok araştırma ve takipler sonucunda ortaya konmuştur.

• Tüp bebek tedavisine her zaman herkes başvurabilir.

Tüp bebek tedavisi için çiftlerin evli olması, kadının yumurta sayısının ve erkeğin sperm sayısının olması gerekmektedir. Bu şartları sağlayan çiftlerde tüp bebek tedavisi yapılabilmektedir.

•  Tüp Bebek Erken Menopoza Yol Açar.

Erken menopozun başta genetik yatkınlık olmak üzere değişik sebepleri olmakla birlikte tüp bebek tedavisi, erken menopoza neden olmaz.

• Tüp Bebek Tedavisinde Çoğul Gebelikler Olur.

Önceki yıllarda yapılan tüp bebek uygulamalarında tek embriyo transferi ile hamile kalma oranı düşük olduğu için embriyo transfer sayısı serbestti. Bu nedenle gebelik şansını artırmak için hastaya iki veya üç embriyo gibi çoklu embriyo transferi yapılıyordu. Günümüzde yaşanan olumlu gelişmeler, tek embriyo transferi ile gebelik oluşma ihtimalini de oldukça arttırmıştır.

İlk iki denemede tek embriyo transferine, sonraki denemelerde ise en fazla iki embriyo transferine izin verilmektedir.

2010 yılında yürürlüğe giren yönetmelik gereği artık 35 yaşından küçük kadınlara iki veya üç embriyo transferi yapılmasının önü kesilmiştir.35 yaşının üstündeki kadınlarda ise bütün denemelerde en fazla iki embriyo transferi yapılabilmektedir.

•  Tüp Bebekte Başarı %100’dür.

Tüp bebek tedavisiyle hamilelik şansını etkileyen birçok etken bulunmaktadır. Anne adayının yaşının ileri olması, yumurtalık rezervinin düşük olması, erkeğin spermlerinin kaliteli olmaması gibi pek çok sebep tüp bebek tedavisinde başarıyı düşürmektedir. Bu sebeple de başarının pek çok etkene bağlı olduğu tüp bebekte %100 başarıdan söz etmek mümkün değildir. Tüp bebek başarı oranını en üst düzeye çıkarmak için her detay dikkatli bir şekilde değerlendirilmeli ve tedavi süreci çok iyi yönetilmelidir.

• Tüp bebek tedavisinde 9 ay boyunca yatmak zorunludur.

Tüp bebek tedavisi ile hamile  kalınması ile doğal yolla hamile kalınmasının bir farkı yoktur. Transfer sonrası hayatınıza normal şekilde devam edebilirsiniz. Eğer hamilelik süreci boyunca bir risk varsa gerekli tedbirler alınabilir. Fakat bu riskler sadece tüp bebek tedavisine bağlı değildir. O nedenle tedavi sonrası bir risk yok ise yatma zorunluluğu da bulunmamaktadır.