ERKEK ÜREME SİSTEMİ

Erkekte üreme kadını gebe bırakabilmektir. Bunu yapabilmesi için erkek üreme sisteminin sperm üretebilmesi, depolayabilmesi ve bu spermleri kadın üreme yollarına taşımasını sağlaması gereklidir.
​Erkek üreme sistemi sperm ve testesteronun yapıldığı en önemli cinsiyet organı testis ve spermin olgunlaşması, depolanması ve kadın cinsiyet organlarına taşınmasından sorumlu diğer yapılardan oluşur.

Erkek Üreme Sistemi:

• • Testisler
  • Yardımcı bezler
    • Seminal veziküller,
    • Prostat bezi,
    • Bulboüretral bezler
  • Yardımcı kanallar
    • Epididimis,
    • Vas (Ductus) deferens,
    • Ejekülatuar kanal,
    • Üretra
  • Penis

   

SKROTUM

Skrotum; içinde sağlı sollu yer alan iki testisi, sperm kanallarının bir kısmı ve çok sayıda damar yapısı içeren keselerdir.
Sperm hücrelerinin oluşması ve işlevlerini en iyi şekilde yerine getirebilmeleri için testislerin vücut ısısından yaklaşık 1–2 derece daha düşük bir ortamda bulunmaları gerekir. Skrotumun görevi sperm yapımı için gerekli uygun ısıyı sağlayabilmektir. Bunun için skrotum soğukta büzüşerek testisleri vücuda yaklaştırmakta, sıcakta ise gevşeyerek testisleri vücuttan uzaklaştırmaktadır.

TESTİS

Testisler skrotumun içerisine yerleşmiş erkek üretim organları olup 4–5 cm boyunda,2–3 cm genişliğinde yaklaşık 15–20 ml hacme sahip oval oluşumlardır. Testis testosteron adı verilen hormonun yapılarak kana salgılanmasını ve sperm üretimini gerçekleştirmektedir.
Skrotum (testis torbası) içinde yer alan testisler “spermatik kordon” adı verilen ve içinde testise ait damar ve sinirlerin yanında “vas deferens” denilen meni kanalının bulunduğu bir kordon ile vücuda bağlanır.

EPİDİDİM

​Epididim, testisin tepesinde yerleşmiş oldukça sıkı katlanmış uzunluğu yaklaşık 7 metre tübal yapılardır. Epididim baş, gövde ve kuyruk olmak üzere üç bölgeye ayrılır. Epididimisin baş kısmı 8–12 adet duktuslar(kanallar) ve epididimisin başlangıç segmentinden ibarettir. Epididimisin gövde ve kuyruk bölümleri kıvrımlı tek bir kanaldan ibarettir. Bu kanal epididimin kuyruk kısmında daha da kalınlaşarak vas deferensin kas tabakası ile devam eder.
Epididimin başlıca görevleri spermleri depo etmek, işlevsel olaral olgunlaşmalarına katkıda bulunmak ve taşınmalarını sağlamaktır. Epididim spermatozoaya ilerleyici hareket ve dölleme özelliği kazandıran olgunlaşma işlemlerinide destekler. Testiküler spermatozoanın dölleme yeteneği yoktur. İnsanda da sperm dölleme gücü epididimin kuyruk seviyesinde tamamlanır. Epididimisde bulunan spermatozoa sayısı yaşa, testiküler sperm üretim oranına ve cinsel aktiviteye bağlıdır.

VAS (DUCTUS) DEFERENS

Vas deferensler 2–3 mm kalınlığında 35–40 cm uzunluğunda yapılardır. Epididimlerin sonundan başlayarak karın boşluğuna kadar giden vas deferensler daha sonra mesaneyi geçerek pelvik bölgede seminal bez ile birleşerek ejakülatuar kanalı oluşturur. Spermlerin vas deferens boyunca hareketi, kanal duvarındaki düz kasların kasılmalarıyla olur.

YARDIMCI BEZLER

Erkek üreme sisteminde yaptıkları salgılarla katkıda bulunan 3 önemli bez vardır:

• Seminal veziküller
• Prostat
• Bulboüretral bezler (Cowper bezi).

SEMİNAL VEZİKÜL BEZİ

Seminal veziküller iki adet olup, mesanenin arkasında pelvik bölgede ortalama 6 cm uzunluğunda 1 cm genişliğinde yapılardır. Her iki seminal vezikül vaz deferensle birleşerek ejekulatuvar kanalı oluşturur.

BULBOÜRETRAL BEZİ (COWPER BEZİ )

​Bir çift bez olan bulboüretral (Cowper) bezi urogenital sinus içinde prostatın altında bulunan birleşik tübüler yapıdır.

PROSTAT BEZİ

​Prostat bezi erkek üreme sistemi içindeki en büyük bezdir. Mesanenin hemen altında ve üreterin çıkışının yakınında yerleşmiştir. Bezin yapısında bol miktarda düz kas hücresi yer alır. Prostat salgısı hafif alkalidir ve 20–30 kadar küçük kanalla prostatik üretra içine akıtılır.

EJAKÜLATUAR KANALLAR

​Ejakülatuar kanallar prostat bezinden aşağıya üretraya kadar uzanan iki kısa tüptür. Vas deferens ile seminal vezikül kanalların birleşmesinden oluşur.

ÜRETRA

​Mesaneden penisin ucuna kadar uzanan, prostat bezinin içinden geçen 15–20 cm uzunluğunda tübal bir yapıdır. Erkek üretrası boşaltım ve üreme sistemleri için ortak bir yol oluşturur. Hem idrar hem de üremeyle ilgili sıvılar üretra yoluyla ayrı zamanlarda vücut dışına verilir. Kas sfinkterler, her iki işlemden biri gerçekleşirken diğer işlemi durdurmak için kasılır ve kapatır.

PENİS

​İnce bir deri ile örtülmüş olan penis, damarlardan zengin erekte olabilme özelliğine sahip, büyük boşlukların bulunduğu, süngerimsi ve erektil dokulardan oluşur. Cinsel uyarı olduğu zaman, atar damarlar genişler, süngerimsi yapı kan ile dolar ve penis ereksiyon durumuna gelir. Ejakülasyon durumunda, penis sperm içeren semeni kadın vücuduna taşır.