İLAÇLA TEDAVİ – MEDİKAL TEDAVİ

Erkek infertilitesi nedene yönelik (spesifik) ve ampirik olarak medikal tedavi edilebilir. İnfertilite tanısının konulmasında temel yaklaşım, altta yatan nedeni belirleyerek ona yönelik spesifik bir tedavi uygulamaktır. Ancak, nedeni bilinmediğinde veya tedavi edilebilir bir neden bulunamadığında, klinik tecrübeye ve hastalığın olası tanısına dayalı olarak ampirik tedaviler devreye girmektedir.

NEDENE YÖNELİK MEDİKAL TEDAVİ

Hipogonadotropik hipogonadizm, lökositopermi, antisperm antikorlu immünolojik infertiliteve ejakulasyon bozukluklarında nedene yönelik medikal tedaviler başarılıdır. Gonadotropinreplasmanı, spermatogenezi ve testosteron üretimini inhibe eden hipogonadotropik hipogonadizmlihastalarda etkili bir tedavi olarak kabul edilir. Erkek aksesuar bezi enfeksiyonunda, lökositlerin ve mikroorganizmaların varlığı erkek kısırlığından sorumludur ve antibiyotik uygulanabilir. Alfa adrenerjik agonistler, boşalma bozuklukları olan hastalarda ilk tıbbi tedavi olarak kullanılmıştır. İmmünojik infertilitede yardımcı üreme tekniklerinin tercih edilen tedavi olduğu düşünülmektedir 

• HİPOGONADOTROPİK HİPOGONADİZM

İnfertil erkeklerin %1 den azında ya konjenital ya da akkiz nedenlerle oluşmuş hipogonadotropik hipogonadizm vardır. Gonadotropin replasmanı, spermatogenezi(sperm üretimini)  ve testosteron üretimini inhibe eden hipogonadotropik hipogonadizmli hastalarda etkili bir tedavi olarak kabul edilir.

Hipogonadotropik hipogonadizmde tedavi hastanın yaşına ve beklentisine göre değişmektedir.  Bu nedenle  çocuk sahibi olmak açısından tedavisi planlanırken hMG ve hCG tedavileri hasta için uygun protokollerde uygulanacaktır. Bu tedavilerle beraber yeterli hormon seviyelerine ulaşılması amaçlanmaktadır. Spermatogenezi başlatmak ve sürdürmek isteniyor ise human koryonik gonadotropin (hCG) kullanılması olup, başlangıçtaki testis volümüne göre sonra human menopoazal gonadotropin (hMG) eklenir. Eğer hipogonadotropik hipogonadizm hipotalamik kaynaklı ise spermatogenezin uyarılmasında bir yıl süreyle gonadotropin salgılatıcı hormon (GnRH) tedavisi gonadotropinler kadar etkilidir.  

• HİPERPROLAKTİNEMİ

Kısırlık yakınmalı erkeklerin % 4 ünde bulunur. Bu hastalara ilaç başlamak için endokrinologlar serum prolaktin düzeyinin 100 ng/ml nin üzerinde olması gerektiğine inanmaktadır. Medikal tedavisinde bromokriptin kullanılmaktadır.

• HİPOTİROİDİZM

Hipotiroid hastalarda serum FSH ve LH düzeyleri normal,prolaktin yüksek, testesteron ise düşüktür.Semen analizinde hacim,sayı,hareketli ve normal sperm oranlarında azalma sözkonusudur. Tiroid hormon replasmanı sıklıkla fertiliteyi düzeltir.

İMMÜNOLOJİK İNFERTİLİTE

İmmünolojik infertilitenin fizyopatolojisi ve tedavisi konusundaki tartışmalar günümüzde de devam etmektedir. Klinik önemi olan immünolojik infertilite tanısı için antikorların spermatozoa üzerinde gösterilmesi gerekmektedir. Steroid tedavisi, sperm yıkama ve IUI veya doğrudan YÜT (ICSI) seçilecek tedavi yöntemleridir. Kontrollü çalışmalarda gebelik oluşturma açısından çelişkili sonuçlar alınmıştır. Diyabet, femur başı aseptik nekrozu ve gastrointesinal yan etkiler steroid tedavisinin kullanımını kısıtlamaktadır. Yardımcı üreme tedavilerinin özellikle ICSI (mikroenjeksiyon) nin devreye girmesinden sonra immünolojik infertilite eski önemini yitirmiştir.

ENFEKSİYON VE LÖKOSİTOSPERMİ

Dünya Sağlık Örgütü semende mililitrede bir milyon lökosit görülmesini lökositospermiolarak kabul etmektedir. Semende lökosit bulunması reaktif oksijen türlerini artırarak spermatozoa işlevini bozar. Ayrıca enfeksiyon sperm ileti yollarında anatomik tıkanıklık oluşturabilir. Ejakulatta  bulunan enflamatuvar hücreler epididim, seminal kese, prostat ve üretra kaynaklı olabilir.  Lökositospermi olgularda klinik olarak sessiz prostatit veya epididimitis bulunabilir. Tüm bu nedenlerle lökositospermi olgularda kültür spesifik veya spesifik olmayan antibiyotikler kullanılabilir. Semenin hücresel kontaminasyonu sperm yıkama teknikleri ile tedavi edilebilir.

İDİOPATİK(NEDENİ BİLİNMEYEN)  ERKEK İNFERTİLİTESİNDE AMPİRİK TEDAVİ

İdiyopatik infertilite olan erkeklerde kullanılan ampirik tedavi, hormon tedavisi ve antioksidan takviyesi olmak üzere iki kategoriye ayrılabilir: Birincisi, hormonal ilaçlar gonadotropinler, androjenler, östrojen reseptör blokerleri ve aromataz inhibitörlerini içerir. Sperm hücrelerini oksidatif hasardan korumak için çeşitli vitaminler, çinko ve karnitin gibi antioksidan maddeler genellikle tercih edilmektedir.

Erkek infertilitesinin ampirik tedavisi kanıta dayalı değildir, açıklanamayan hastalık durumlarında kullanılır, “teorik” tir. Ampirik tedavide kullanılan ilaçlarla yapılan çalışmalar yeterli sayıda ve büyüklükte değildir.

Ampirik medikal tedaviler, erkek infertilitesinde umut verici bir yaklaşım sunmakla beraber, var olan literatürün gözden geçirilmesi, bu tedavilerin etkililiği ve güvenilirliği hakkında net bir fikir birliği oluşturulmadığını göstermektedir. Bu yüzden ampirik tedavinin idiyopatik erkek infertilitesindeki yerini netleştirmek için geniş çaplı randomize kontrollü çalışmalara ihtiyaç vardır.