GEBELİK TESTİ VE ULTRASON

Tüp bebek tedavisinde gebelik testi ve ultrason takibi, tedavinin başarısını değerlendirmek ve gebeliğin sağlıklı bir şekilde ilerleyip ilerlemediğini anlamak için kritik öneme sahiptir. Bu süreçte beta hCG testi ve ultrasonografi birlikte kullanılarak gebeliğin durumu değerlendirilir.

Gebelik Testi

  • İdrarda Gebelik Testi,

Gebeliğin erken döneminde idrarda bulunan insan koryonik gonadotropin (hCG) hormonunu tespit ederek gebelik olup olmadığını belirleyen bir testtir. Bu test, evde kolayca uygulanabilir ve hızlı sonuç verir. Test çubuğu, idrardaki hCG hormonunu tespit eder. Eğer hCG varsa, test çubuğunda belirgin bir çizgi veya artı işareti oluşur.

    • İdrarda Gebelik Testi Nasıl Yapılır?
      1. Alınan idrar damlalık kullanılarak  test çubuğunun belirtilen bölgesine damlatılır. Bazı testlerde test çubuğu bir kaba alınan idrara batırılır.
      2. Belirtilen süre (genellikle 3-5 dakika) beklenir.
      3. Sonuç, test çubuğunda beliren çizgiler veya sembollerle değerlendirilir:
        • Pozitif Sonuç: İki çizgi veya artı işareti (gebelik var).
        • Negatif Sonuç: Tek çizgi (gebelik yok).
        • Geçersiz Sonuç: Hiçbir çizgi oluşmazsa test tekrarlanmalıdır.
    • İdrarda Gebelik Testinin Dezavantajları
      • Erken Dönemde Yanlış Negatif: Adet gecikmesinden önce yapıldığında, hCG seviyesi düşük olabileceği için yanlış negatif sonuç alınabilir.
      • Yanlış Pozitif: Bazı ilaçlar veya tıbbi durumlar yanlış pozitif sonuçlara neden olabilir.
      • Kesinlik: Kesin sonuç için kan testi (beta hCG) ve ultrason gereklidir.
  • Kanda Beta hCG

Kanda Beta hCG Testi, gebeliğin erken döneminde plasenta tarafından üretilen insan koryonik gonadotropin (hCG) hormonunun kandaki seviyesini ölçen bir testtir.

Yumurta toplama işleminden yaklaşık 14 gün sonra (embriyo transferinden 10-12 gün sonra) kanda beta hCG hormonu seviyesi ölçülür. Bu test, gebeliğin başlayıp başlamadığını ve sağlıklı bir şekilde ilerleyip ilerlemediğini belirlemek için yapılır.

  • Beta hCG Değerlerinin Yorumlanması:
    • < 5 IU/mL: Gebelik yok. Embriyo tutunmamış veya gebelik oluşmamıştır.
    • 5-20 IU/mL: Şüpheli sonuç. Test birkaç gün sonra tekrarlanmalıdır.
    • > 20 IU/mL: Gebelik var. Ancak değerin 48 saat sonra tekrar ölçülerek artış hızı kontrol edilmelidir.

Her kadının vücudu farklıdır, bu nedenle Beta HCG değerleri değişkenlik gösterebilir. Kesin bilgi ve doğru yönlendirme için doktorunuzun yorumuna güvenin.

  • Beta hCG Takibi

Gebelik testi pozitif çıktığında, beta hCG değerinin 48-72 saat içinde yaklaşık iki katına çıkması beklenir. Bu artış, gebeliğin sağlıklı bir şekilde ilerlediğini gösterir. Eğer beta hCG değeri yeterince artmaz veya düşerse, bu durum düşük veya dış gebelik gibi sorunlara işaret edebilir.

Ultrason Takibi

Beta hCG değerleri gebeliğin başladığını gösterdikten sonra, 2 hafta sonra ultrason ile gebelik kesesi ve embriyo kontrol edilir. Ultrasonun amacı şunlardır:

    • Gebelik kesesinin rahim içinde olup olmadığını belirlemek (dış gebelik riskini ekarte etmek).
    • Kaç embriyonun tutunduğunu görmek (çoğul gebelik durumunu değerlendirmek).
    • Embriyonun kalp atışlarını tespit etmek.

Tüp Bebek Tedavisinde Beta HCG Sonuçları

Beta hCG Testi : Pozitif

Tüp bebek tedavisinde beta hCG testi pozitif çıkarsa, bu durum gebeliğin başladığını gösterir. Ancak pozitif sonuç, gebeliğin sağlıklı bir şekilde ilerleyip ilerlemediğini belirlemek için yeterli değildir. Bu nedenle, beta hCG pozitif çıktıktan sonra belirli bir takip süreci izlenir. İşte bu süreçte yapılanlar:

  • Beta hCG Değerlerinin Takibi
    • İlk Beta hCG Testi: Embriyo transferinden 10-12 gün sonra yapılan ilk test pozitif çıkarsa, beta hCG değeri kaydedilir.
    • İkinci Beta hCG Testi: İlk testten 48 saat sonra beta hCG testi tekrarlanır. Sağlıklı bir gebelikte, beta hCG değerleri her 48-72 saatte bir yaklaşık iki katına çıkar.
    • Artış Hızı: Eğer beta hCG değerleri yeterince yükselmez veya düşerse, bu durum düşük, dış gebelik veya gebelik kaybı riskine işaret edebilir.
  • Ultrason Takibi
    • İlk Ultrason: Beta hCG değeri belirli bir seviyeye ulaştığında (genellikle 1.500-2.000 mIU/mL civarında), transvajinal ultrason yapılır. Bu ultrasonun amacı:
      • Gebelik kesesinin rahim içinde olup olmadığını kontrol etmek (dış gebelik riskini ekarte etmek).
      • Gebelik kesesinin boyutunu ve yerleşimini değerlendirmek.
      • Çoğul gebelik (ikiz, üçüz gibi) olup olmadığını belirlemek.
    • Embriyo ve Kalp Atışı: Gebeliğin 6-7. haftalarında yapılan ultrasonla embriyo ve kalp atışı görülür. Kalp atışının tespit edilmesi, gebeliğin sağlıklı bir şekilde ilerlediğini gösterir.
  • Klinik Gebelik Teşhisi
    • Ultrasonografide gebelik kesesi ve embriyo görüldüğünde, klinik gebelik teşhisi konulur.
    • Bu aşamadan sonra gebelik, düzenli takiplerle izlenir ve doğum öncesi bakım süreci başlar.
  • Beta hCG Pozitif Çıkması Durumunda Olabilecek Senaryolar
    • Sağlıklı Gebelik:
      • Beta hCG değerleri düzenli olarak yükselir.
      • Ultrasonografide gebelik kesesi ve embriyo görülür.
      • Embriyonun kalp atışı tespit edilir.
    • Biyokimyasal Gebelik:
      • Beta hCG testi pozitif çıkar, ancak ultrasonografide gebelik kesesi görülmez.
      • Kanda yapılan testlerde gebelik saptanmasına karşın, daha sonra yapılan takiplerde hormon yükselişi yeterli olmamakta ve bu daha sonra kendiliğinden normale düşebilmektedir.
      • Bu durum, embriyonun tutunup tutunamadığını gösterir.
    • Düşük:
      • Ultrasonografide gebelik kesesinin görülmesi klinik gebelik olarak adlandırılmaktadır.
      • Gebeliğin ilk 6 haftasında düşük riski daha yüksektir.
      • Ultrasonografide gebelik kesesi görülmesine rağmen, gebelik kaybı yaşanabilir.
      • Kanama veya lekelenme durumunda doktora başvurulmalıdır.
    • Dış Gebelik:
      • Kanda gebelik hormonu yeterli düzeyde yükselmeyen hastalar dış gebelik yönünden takibe alınır. Daha sonra belirli bir hormon düzeyine karşın, ultrasonografide gebelik saptanmaması veya rahim dışında gebelik izlenmesi ile tanı konulmaktadır
      • Gebelik kesesi rahim dışında (genellikle fallop tüplerinde) oluşur.
      • Beta hCG değerleri yavaş yükselir veya düşer.
      • Dış gebelik tanısı alan hastalarda tedavi genellikle cerrahi olup, daha çok laparoskopik olarak yapılmaktadır. Bazı hastalarda sadece gözlemle dış gebelik gerileyebilir veya dışardan verilen bir ilaçla ile sonlandırılabilir.
    • Çoğul Gebelik:
      • Tüp bebek tedavisinde çoğul gebelik (ikiz, üçüz) riski artar.
      • Beta hCG değerleri genellikle daha yüksektir.
      • Zaman zaman çoğul başlayan gebeliklerde fetus sayısı düşüş gösterir. Örneğin üçüz olarak başlayan bir gebelik daha sonra iki hatta tek bebeğe düşebilir. Bu duruma spontan fetal redüksiyon adı verilir.Fazla olan bebek sayısının cerrahi olarak azaltılması ise fetal redüksiyon olarak adlandırılır.
      • Çoğul gebeliklerde erken doğum riski daha fazladır.
    • Erken Doğum:
      • Özellikle çoğul gebeliklerde erken doğum riski yüksektir.
      • Hastalar sıkı takip edilir ve gerekirse rahim ağzına dikiş atılabilir.
  • Pozitif Sonuç Sonrası Yapılması Gerekenler;
    • Doktor Takibi: Beta hCG pozitif çıktıktan sonra düzenli doktor kontrollerine devam edilmelidir.
    • İlaç Kullanımı: Progesteron gibi destekleyici ilaçlar, doktorun önerisi doğrultusunda kullanılmaya devam edilir.
    • Yaşam Tarzı: Sağlıklı beslenme, stresten uzak durma ve doktorun önerdiği aktivitelerle gebelik süreci desteklenir.
  • Pozitif Sonuç Sonrası Duygusal Süreç;
    • Beta hCG pozitif çıktığında çiftler genellikle büyük bir sevinç yaşar. Ancak gebeliğin sağlıklı bir şekilde ilerleyip ilerlemediği konusunda endişeler de olabilir.
    • Bu süreçte psikolojik destek almak ve doktorunuzla sıkı iletişim halinde olmak önemlidir.

Sonuç

Tüp bebek tedavisinde beta hCG pozitif çıkması, gebeliğin başladığını gösterir. Ancak bu sonuç, gebeliğin sağlıklı bir şekilde ilerleyip ilerlemediğini belirlemek için yeterli değildir. Beta hCG değerlerinin takibi ve ultrasonografik incelemelerle gebeliğin durumu değerlendirilir. Bu süreçte doktorunuzla sıkı iletişim halinde olmanız ve önerilen takip programına uymanız büyük önem taşır.

Beta hCG : Negatif

Tüp bebek tedavisinde beta hCG testi negatif çıkarsa, bu durum gebeliğin oluşmadığını gösterir. Negatif sonuç, çiftler için hayal kırıklığı yaratabilir, ancak bu durum tüp bebek tedavisinin başarısız olduğu anlamına gelmez.Beta hCG negatif çıktığında izlenen süreç ve yapılması gerekenler:

  • Beta hCG Negatif Çıkması Ne Anlama Gelir?
    • Gebelik Yok: Beta hCG değeri 5 mIU/mL’nin altında ise gebelik oluşmamış demektir.
    • Embriyo Tutunmadı: Embriyo rahme tutunamamış veya tutunsa bile gelişimini sürdürememiştir.
  • Negatif Sonuç Sonrası Yapılması Gerekenler
    • Doktorla Görüşme:
      • Negatif sonuç alındığında, doktorunuzla görüşerek tedavinin detaylarını değerlendirin.
      • Doktorunuz, başarısızlığın olası nedenlerini açıklayacak ve bir sonraki adımlar hakkında bilgi verecektir.
    • Progesteron Tedavisinin Sonlandırılması:
      • Gebelik oluşmadığı için progesteron gibi destekleyici ilaçların kullanımı sonlandırılır.
      • İlaçların kesilmesiyle birlikte birkaç gün içinde adet kanaması başlayabilir.
    • Adet Kanamasının Beklenmesi:
      • Progesteron tedavisi kesildikten sonra genellikle 1 hafta içinde adet kanaması görülür.
      • Adet kanaması gecikirse veya anormal bir kanama olursa doktorunuza başvurmalısınız.
  • Negatif Sonuç Sonrası Duygusal Süreç
    • Hayal Kırıklığı: Negatif sonuç, özellikle uzun süredir bebek isteyen çiftler için duygusal olarak zorlayıcı olabilir.
    • Psikolojik Destek: Bu süreçte eşlerin birbirine destek olması ve gerekirse psikolojik destek alması önemlidir.
    • Umudu Kaybetmemek: Tüp bebek tedavisinde ilk denemede başarısız olmak, bir sonraki denemede de başarısız olunacağı anlamına gelmez. Her deneme yeni bir şanstır.
  • Bir Sonraki Adımlar
    • Yeni Bir Tedavi Planı:
      • Doktorunuzla birlikte önceki tedavinin detaylarını değerlendirerek yeni bir tedavi planı oluşturabilirsiniz.
      • Örneğin, ilaç dozları, yumurta kalitesini artırıcı tedaviler veya farklı bir protokol denenebilir.
    • Tekrar Deneme Zamanı:
      • İki tüp bebek denemesi arasında genellikle 1-2 ay ara verilmesi önerilir. Bu süre, vücudun toparlanması ve bir sonraki tedaviye hazırlanması için gereklidir.
      • Yumurtalık rezervi düşük olan veya yumurtalık boyutları küçük olan kadınlarda bu süre daha kısa olabilir.
    • Altta Yatan Nedenlerin Araştırılması:
      • Tekrarlayan başarısızlıklarda, altta yatan nedenlerin (hormonal bozukluklar, rahim sorunları, genetik faktörler gibi) araştırılması gerekebilir.
      • Bu durumda ek testler (örneğin, rahim filmi, genetik tarama, hormonal testler) yapılabilir

Sonuç

Tüp bebek tedavisinde beta hCG testi negatif çıkması, gebeliğin oluşmadığını gösterir. Bu durum, çiftler için hayal kırıklığı yaratsa da, tüp bebek tedavisinde başarı şansı her denemede devam eder.Negatif sonuç sonrası doktorunuzla birlikte tedavinin detaylarını değerlendirerek yeni bir plan oluşturabilirsiniz. Bu süreçte kendinize iyi bakmanız, sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemeniz ve gerekirse psikolojik destek almanız önemlidir.

 

Sık Sorulan Sorular (SSS)

  • Beta hCG Testi Nedir?

Beta hCG (insan koryonik gonadotropin) testi, gebeliğin erken döneminde plasenta tarafından üretilen bir hormonun kandaki seviyesini ölçer. Bu test, tüp bebek tedavisinde embriyo transferi sonrası gebeliğin başlayıp başlamadığını belirlemek için kullanılır.

  • Beta hCG Testi Ne Zaman Yapılır?

Beta hCG testi, embriyo transferinden 10-12 gün sonra yapılır. Bu süre, embriyonun rahme tutunup tutunmadığını ve gebeliğin başlayıp başlamadığını belirlemek için yeterlidir.

  • Beta hCG Testi Yaptırmadan Önce Aç Olmak Gerekir mi?

Beta hCG testi için aç olmanıza gerek yoktur. Test herhangi bir zamanda yapılabilir.

  • Beta hCG Değerinin Artış Hızı Nasıl Olmalıdır?

Sağlıklı bir gebelikte, beta hCG değerleri her 48-72 saatte bir yaklaşık iki katına çıkar. Eğer değerler yeterince artmaz veya düşerse, bu durum düşük veya dış gebelik gibi sorunlara işaret edebilir.

  • Beta hCG Testi Yanlış Sonuç Verebilir mi?
  • Beta hCG testi genellikle güvenilirdir, ancak çok erken yapıldığında yanlış negatif sonuçlar alınabilir.
  • Ayrıca bazı ilaçlar veya tıbbi durumlar da test sonuçlarını etkileyebilir.
  • Beta hCG Testi ile Çoğul Gebelik Nasıl Anlaşılır?
  • Beta hCG değerleri beklenenden daha yüksekse, çoğul gebelik (ikiz, üçüz gibi) ihtimali artar.
  • Kesin tanı için ultrason yapılır.
  • Beta hCG Testi Sonrası Nelere Dikkat Edilmeli?
  • Test sonucunu doktorunuzla birlikte değerlendirin.
  • Pozitif sonuç alırsanız, doktorunuzun önerdiği takip programına uyun.
  • Negatif sonuç alırsanız, bir sonraki adımlar hakkında doktorunuzla görüşün.

Tüp Bebek