İNSAN KORYONİK GONADOTROPİN
HUMAN CHORIONIC GONADOTROPİN (HCG)

HCG plesantanın trofoblastik hücreleri tarafından salgılanır. HCG alfa ve Beta olarak adlandırılmış iki farklı glikoproetinden oluşmuştur. Beta HCG, hamilelik döneminde plasenta tarafından üretilen hamilelik hormonu olarak da bilinen insan koryonik gonadotropin hormonudur, beta HCG testi ile sadece hormonun kanda olup olmadığını değil, tam olarak ne miktarda olduğunu da ölçülmektedir. Beta HCG hormonunun en önemli rolü gebeliğin erken dönemde tespitinin sağlanmasıdır.

BETA HCG TESTİNE NEDEN BAKILIR?

Beta HCG değeri, hamileliği doğrulamanın en iyi yollarından biridir. Doğurganlık tedavisi gören kişilerde, doktor tedavinin başarılı olup olmadığını görmek için adetin hemen öncesinde veya zamanında bir beta-HCG testi isteyebilir. Bu test sayesinde dış gebelik (döllenmiş yumurtanın rahim dışında herhangi bir yere tutunması) ile molar gebelikler(bebeğin gelişememesi) ve olası düşükler teşhis edilmektedir.Down sendromuna yönelik yapılan üçlü tarama testinde bakılan değerlerden biri olan Beta HCG düzeyi, bebeğin sağlık durumu ve gebeliğin ilerleyişi hakkında önemli veriler sunar.
​Bu test ayrıca hamilelikle ilgili olmayan ve HCG seviyesini yükseltebilecek anormal durumları teşhis etmek için yapılır. hCG hormonu yaygın olarak hamilelik döneminde plasenta tarafından üretilse de, bazı kanser hücreleri tarafından da üretilmektedir.

BETA HCG TESTİNE NE ZAMAN BAKILIR?

Beta HCG testi, hamileliğin erken döneminde vücutta üretilen, kanda ve idrar bulunan HCG hormonunun (hamilelik hormonu) seviyesini ölçer. Açlık veya tokluk fark etmez . Damardan alınan kan ile ölçümü yapılabildiği gibi idrar ile evde yapılan hamilelik testlerinde de teşhis edilebilir. Fakat evde yapılan idrar testinde sapmalar olabilir ve güvenilirliği kan testine oranla daha düşüktür. Bu testler ; dehidrasyon (sıvı kaybı), testin yapıldığı saat gibi pek çok faktörden kolaylıkla etkilenebildiğinden güvenilirliği kan testlerine oranla çok daha düşüktür. Buna ek olarak kan testleri ile henüz idrar testlerinin tespit edemeyeceği düzeydeki HCG hormonu yükselmeleri de tespit edilebilir.

BETA HCG NORMAL DEĞERİ

Sağlıklı bir vücutta gebelik olmaması durumunda, kanda ölçülen Beta HCG düzeyi 0-10 mIU/ml aralığında seyreder ama daha çok 0 ve 0’a yaklaşık değerlerdir. Bu nedenle, Beta HCG düzeyinin kanda yüksek izlenmesi halinde öncelikle gebelik olmakla birlikte Beta HCG üretimi yapan farklı koşulların veya sağlık sorunlarının varlığı araştırılmalıdır.

Kanda 10 mlU/ml den yüksek çıkan ve idrarda pozitif bir test sonucu alan kişi büyük olasılıkla hamiledir. Bununla birlikte, belirli kanser türleri ve düşük gibi yanlış pozitife neden olabilecek bazı durumlar vardır. Bazı antikorlar ve bazı ilaçlar da da test sonuçlarını etkileyebilir.

Kanda 10 mlU/ml den küçük çıkan ve idrarda negatif bir test sonucu hamile kalınmadığı anlamına gelir. Bununla birlikte, test hamileliğin çok erken döneminde, yani vücudu yeterince HCG üretmesi için zaman bulamadan yapıldıysa, yanlış negatif sonuç alınabilir.
Sağlıklı bir gebelik halinde, Beta HCG düzeyi döllenmenin gerçekleşmesinden sonraki 11. günden itibaren kanda tespit edilebilir. Yine sağlıklı bir gebelikte, ölçülen Beta HCG düzeyinin her 48-72 saat içinde ikiye katlanması beklenir. Döllenme sonrası 8. ila 11. haftalarda kandaki maksimum düzeyine ulaşan Beta HCG hormonu, ilerleyen dönemde azalır ve belirli bir bazal seviyeye ulaşarak gebelik sonuna kadar aynı seviyelerde devam eder.

İnfertilite tedavisinin bir parçası olarak HCG enjeksiyonu yaptıran kadınlar için, hormonun sisteminden temizlenmesi doza ve kadına bağlı olarak yaklaşık 5-14 gün sürer. Bu, HCG enjeksiyonundan 14 günden daha erken yapılan gebelik testlerinin yorumlanmasında sorunlara yol açabilir.

HCG seviyeleri erken gebelikte bir gebeliğin ilerlediğini doğrulamak için yararlı olsa da, sınırlamaları vardır. HCG seviyeleri bireyler arasında büyük ölçüde değişebilir ve gebeliğin yeri, yaşayabilirliği veya ayrıntılı gelişimi hakkında bilgi sağlamaz. Bu nedenle, HCG seviyeleri bir gebeliğin varlığını gösterebilse de, ultrason gebeliği tahmin etmek ve izlemek için daha kapsamlı ve güvenilir bir yöntemdir.

HCG düzeylerinin normal aralıklarının laboratuvardan laboratuvara değişebileceğini unutmayın ve kan testi raporunuzda laboratuvarın normal değer aralığına bakın. Sonuçlarınızla ilgili herhangi bir sorunuz varsa, sağlık uzmanınıza sormayı unutmayın.

BETA HCG YÜKSEKLİĞİ

Yüksek HCG seviyesi birçok anlama gelebilir ve seviyedeki değişiklikleri değerlendirmek için 48-72 saat içinde tekrar kontrol edilmesi gerekebilir. Yüksek bir seviye şunları gösterebilir:

  • Hamileliğin yanlış hesaplanması
  • Çoğul gebelikler
  • Rahimde kist
  • Yumurtalık kanseri
  • Preeklampsi

Beta HCG gebeliğin ilk günlerinde artış gösteren hormonların başında geldiğinden, gebeliğe bağlı gelişen bazı erken belirtilerin ortaya çıkmasından da sorumludur. Bu bakımdan, yüksek Beta HCG düzeyine bağlı olarak baş dönmesi, düşük veya yüksek tansiyon, çarpıntı, özellikle açken hissedilen mide bulantısı gibi belirtiler görülebilir:

BETA HCG DÜŞÜKLÜĞÜ

Hamilelik durumunda Beta HCG değerinin artması ve 2 günde bir, önceki güne göre katlanarak devam etmesi beklenilir. İstikrarlı bir artışa rastlanılmadığı takdirde, gebelik ile ilgili olumsuz durumlar söz konusu olabilir .
Düşük bir beta HCG seviyesi birçok anlama gelebilir ve seviyenin nasıl değiştiğini görmek için 48-72 saat içinde tekrar kontrol edilmelidir. Düşük bir seviye şunları gösterebilir:

  • Hamilelik tarihinin yanlış hesaplanması
  • Dış gebelik
  • Olası düşük
  • Cenin ölümü
  • Tamamlanmamış düşük
  • Yalancı negatiflik

BETA HCG HORMONU VE İNFERTİLİTE

Kanda 10 mlU/ml den yüksek çıkan Beta HCG değerleri sonucunda üreme çağındaki kadınlarda gebelik durumundan şüphelenilir. Eğer hamilelik süreci başlamış ve embriyo sağlıklı bir şekilde rahim duvarına tutunabilmişse plasenta sağlıklı bir gelişim gösterir ve düzenli olarak beta HCG hormonu üretir.

Gebelik ektopik bir şekilde gerçekleşmişse, yani bebeğin konumu rahimin dışında bir yer ise plasenta sağlıklı bir şekilde gelişim gerçekleştiremediğinden Beta HCG değerleri istenilen ölçüde artış göstermeyecektir. Dış gebelikte değerlerin düzenli artmadığı, küçük artışlar görüldüğü ya da küçük düşüşler yaşandığı gözlemlenmektedir. Yani kan testlerinde bu hormonun varlığına rastlanılıyor, ama artış miktarı az seviyede seyrediyorsa durum dış gebelik ile ilişkilendirilir ve süreç yakın takip beraberinde sürdürülür.

Tüp bebek tedavisi gören aileler için gelecekleri son aşama, embriyonun rahim içerisine aktarılmasıdır. Bu transferden yaklaşık 12 gün sonra gebelik testi yapılacaktır. Test sonucuna göre, Beta HCG değerinde bir artış gözlemlenmesi beklenilir. Çünkü embriyo ana rahmine başarılı bir şekilde tutunmuşsa Beta HCG hormonu salgılanmaya başlar ve 12. günden itibaren etkileri gözlenebilir.
Hamilelik sürecin anneye çeşitli kan testleri yapılması bebek ve anne sağlığı için belirleyici olabilir. Özellikle HCG testi sadece gebelik tespiti için düşünülmemeli başka durumların tespiti için de belirli aralıklarla yapılmasının gerekebilecek olduğu unutulmamalıdır.