DİAGNOSTİK HİSTERESKOPİ
TANISAL HİSTEROSKOPİ
Histeroskopi, vajina ve uterus(rahim) ağzından histeroskop adı verilen özel bir optik cihaz ile girilerek uterusun (rahmin) içini kamera ile incelemek, tetkik ve gerekli görüldüğü durumda bazı cerrahi müdahaleler yapmak için kullanılan işlemdir.Histeroskopi, kadın sağlığının korunmasında son derece önemli olup, infertilite ya da jinekolojik problemlerden tanısı ve tedavisi için öne çıkan bir yöntemdir.
Histeroskopi tanısal (diagnostik) ve tedavi (operatif) olmak üzere iki amaçla kullanılmaktadır. Rahim içindeki lezyonların ya da yapısal anomalilerin histeroskop ile görülerek teşhis edilmesine tanısal yani diagnostik histeroskopi; işlem sırasında görülen lezyonların ya da anomalilerin giderilmesine ise operatif (cerrahi) histeroskopi denilmektedir.
Rahim içinin daha kolay değerlendirilmesi için çoğunlukla adet kanamasının hemen bitiminden sonraki bir hafta içinde uygulanması gerekir. Bu dönemden sora rahim kalınlaşmaya başladığı için rahim kalınlığı bazı patolojilerin görülmesini engelleyebilir.
Histereskopi işlemi hem muayenehane hem de ameliyathane şartlarında yapılabilir.Küçük çaplı histeroskopların kullanımı girmesi ile uterin incelemenin ve endometrial biyopsinin ofis şartlarında daha kolay yapılabilmesi sağlanmıştır. Bu yüzden tanısal amaçlı histeroskopi muayenehane şartlarında da uygulanabilirliği nedeni ile daha sıklıkla “Ofis histeroskopi” ismi ile de anılmaktadır. Genel anestezi uygulanmadan, sadece lokal anestezi ile yapılan Ofis histeroskopi ile tanı yapılabildiği gibi küçük polipler ya da rahim içinde kalmış ipi görünmeyen spiraller çıkarılabilir.
Histeroskopinin uygulanamayacağı durumlar:
- Rahim ağzı (Serviks) kanseri,
- Şiddetli rahim kanaması,
- Ağır enfeksiyonlar,
- Aktif herpes enfeksiyonu,
- Gebelik ya da gebelik şüphesi olanlarda ise kontraendikedir
TANISAL HİSTEROSKOPİ ENDİKASYONLARI
Histeroskopi, aşağıdaki durumların teşhis ve tedavisinde kullanılır:
- Anormal / aşırı / postmenopozal uterin kanamalar: Menstrüasyon sırasında veya sonrasında anormal kanama durumlarının nedenlerini belirlemek için kullanılır.
- Aşırı kanamalara yol açan polip veya miyomların araştırılması.
- Miyomektomi (Miyomların çıkarılması).
- Polipektomi(Polipektomi).
- Doğuştan olan rahim anomalilerin araştırılması: Rahim şeklindeki anormalliklerin değerlendirilmesinde.
- Rahim septumların(perdelerin) tespiti ve tedavisi.
- Endometrial ablasyon: Rahim içini kaplayan dokunun kazınarak inceltilmesi.
- Rahim içi yapışıklıkları araştırılması:Asherman sendromu gibi durumlarda rahim içi yapışıklıkların tanısı ve tedavisinde kullanılır.
- Rahim içi dokusunun ( endometrium ) erken evre kanserlerin teşhisi ve biyopsi alınımı.
- İpi görülemeyen veya rahim içine kaçan spiralin çıkartılması.
- Tüplere rahime açıldıkları noktalarda tıkaç yerleştirmek sureti ile yapılan tüp ligasyonu işlemleri.
- Tekrarlayan düşüklerin araştırılması.
- Tekrarlayan tüp bebek başarısızlığını araştırması.
- Anormal histerosalpingografi (HSG) veya ultrason bulgusunu kesinleştirmek için yapılır.
İNFERTİLİTE TANISINDA TANISAL HİSTEROSKOPİ
Histereskopi infertilite olgularında kullanılan histerosalpingografi (HSG)’nin tanısının amaçlı etkinliğini tamamlayan önemli bir yere sahiptir. Rahim içinde bir bozukluk olup olmadığı, bozukluk varsa gerçek büyüklükleri ve yeri tespit edilerek tedavi şekli rahatlıkla programlanabilir.
İnfertiliteye neden olan rahim içinde olan lezyonlar, polipler, miyomlar, rahim içinde perde (septum) ve rahim içi yapışıklıklar histeroskopi ile tanı konup, tedavi edilebilmektedir. Tüp bebek tedavisinde daha önce bir veya birden fazla başarısız sonuç alınmışsa histeroskopi işleminin yapılması çok önemli ve gereklidir.
TANISAL HİSTEROSKOPİ OPERASYONU SIRASINDA KOMPLİKASYON OLASILIĞINI ARTTIRAN RİSK FAKTÖRLERİ
- Geçirilmiş pelvik inflamatuar hastalık (PID) hikâyesi
- Vajinal akıntı
- Servikal inflamasyon
- Mesanenin dolu olması
- İlaç ve cerrahi aletlere karşı allerji
- Gebelik ya da gebelik şüphesi olanlarda ise histeroskopi yapılmamalıdır.
TANISAL HİSTEROSKOPİ İŞLEMİ ÖNCESİ
Histeroskopi ameliyatı öncesi, hastanın sağlık kontrollerinin eksiksiz şekilde yapılması gerekmektedir.Histeroskopi öncesinde, doktorunuz size belirli talimatlar verecektir. Bu talimatlar arasında, işlem öncesinde birkaç saat boyunca yemek yememek ve içmemek, belirli ilaçları kullanmamak gibi hazırlıklar olabilir.
TANISAL HİSTEROSKOPİ OPERASYONU
Histereskopi işleminde genel ve ya lokal anestezi uygulanmakla birlikte tanısal histeroskopi işlemi ve bazı operatif histeroskopik girişimler anestezi gerektirmeyebilir. Bu tür durumlarda hastanın istekleri de göz önüne alınarak hastaya ağrı kesici ilaç verilip veya rahim ağzına sınırlı uyuşturma yapılarak da histeroskopi işlemi gerçekleştirilebilir.
Histeroskopi genellikle hastanın yatay pozisyonda olduğu bir muayene masasında gerçekleştirilir.Yöntem uygulanırken önce vajene spekulum yerleştirilir vajinal dezenfeksiyon yapılır. İşlemin yapılabilmesi için, rahim ağzının açılması ve histeroskopi için genişletilmesi gerekir. Açılmadan sonra kamera ve mercek sisteminden oluşan boru şeklindeki histereskop vajina ile rahim ağzından geçerek, rahim içerisine ilerletilir. Histeroskopun kanalından verilen CO2 gazı veya özel sıvılar rahim içini şişirmek için kullanılmaktadır.
Genişleyen rahim içindeki yapıların histeroskopi ile alınan görüntüsü, optik-kamera sistemi aracılığıyla monitöre aktarılır.Alınan görüntülerle rahim iç tabakasını (endometrial kavite), rahim ağzı kanalını ve fallop tüplerinin rahime giriş yerleri ayrıntılı bir şekilde değerlendirilir.Bu işlem sonrasında, rahim içinde bir sorun gözlenmezse histeroskopi ameliyatı sonlandırılır. Gerek duyulduğu taktirde biyopsi alınımı ve diğer cerrahi işlemler yapılır.Histeroskopi işlemi tamamlandığında histeroskop dikkatlice çıkarılır.Histeroskopi sırasında, hastalar genellikle hafif bir baskı veya kramp hissedebilir. İşlem genellikle 30 dakika ile bir saat arasında sürer.
TANISAL HİSTEROSKOPİ OPERASYONUNDA MUHTEMEL KOMPLİKASYONLAR
Histereskopi sık olmamakla birlikte birçok komplikasyon riskleri taşır. Histeroskopi ameliyatı sonrası; rahim ağzı yaralanmaları, rahim içinde enfeksiyon oluşumu, kanama gibi durumlar meydana gelebilmektedir. Ayrıca anesteziye bağlı riskler ve komplikasyonlar ortaya çıkabilmekte, çok nadir karşılaşılsa da karın içinde sıvı birikimi meydana gelebilmektedir. Nadir durumlarda histeroskopi sonrasında hormon dengesi etkilenebilir. Bu durum hormonal düzensizliklere yol açabilmektedir.
Muhtemel komplikasyonlar:
- Ödem
- Alerjik reaksiyonlar
- Enfeksiyon
- Rahim perforasyonu (delinmesi)
- Organ yaralanmaları
- Kanama
- Nadir durumlarda histeroskopi sonrasında hormon dengesi etkilenebilir. Bu durum hormonal düzensizliklere yol açabilir.
TANISAL HİSTEROSKOPİ HİSTEROSKOPİ OPERASYONU SONRASI
Histeroskopi ameliyatı, hızlı şekilde gerçekleştirilen ve hastanın hayatında ciddi olumsuz etkiler meydana getirmeyen güvenli uygulamalardır. Histeroskopi ameliyatından birkaç saat sonra ya da bir günün ardından hasta taburcu edilebilmesi mümkündür. Histeroskopi sonrası iyileşme süreci hızlıdır ve komplikasyon gelişme riski düşüktür.Histeroskopi sonrasında, hastalar hafif kramp ve vajinal lekelenme yaşayabilir. Doktorunuzun önerdiği süre boyunca cinsel aktiviteden kaçınılmalıdır. Dinlenmek ve ağır aktivitelerden kaçınmak önemlidir. Doktorunuz, enfeksiyon riskini azaltmak için antibiyotik reçete edebilir. Ayrıca, işlem sonrası ağrı kesici ilaçlar önerilebilir.
Aşağıdaki durumlarda doktorunuzu arayınız
-Aşırı kanama
-Yüksek ateş
-Alt abdominal ağrı
-Anesteziye bağlı yan etkiler ( öksürük, göğüs ağrısı, kusma, nefes almada güçlük…)