LUTEİNİZİNG HORMONE (LH )

Lüteinizan ya da lüteinleştiren hormon olarak da bilinen LH hormonu gelişim ve üreme için önemli olan süreçleri destekleyen kimyasal uyarıcı olan ve ön hipofiz bezinden salgılanan bir glikoprotein hormonudur. FSH yumurta gelişiminde rol oynarken, LH yumurtanın çatlamasını sağlayan hormondur.

LH TESTİNE NEDEN BAKILIR?

LH testi LH hormonunun kandaki ya da idrardaki düzeyinin ölçülmesidir. Test sonucuna göre LH hormonu düşüklüğü veya yüksekliği saptanır.

LH hormonu testi genellikle infertilite şüphesi, yumurtlama bozukluklarının değerlendirilmesi, kadınlarda adet döngüsünün dengesizliği, erken ya da geç ergenlik gibi problemlerin tespit edilmesi,üreme bozukluklarıyla birlikte hipofiz bezi şikayetlerine bağlı olarak yapılır.

İdrarda LH hormon testi ise ovulasyon testi olarak adlandırılır. Özellikle gebe kalmak isteyen kadınlar tarafından çok basitçe evde de yapılabilecek bu test kadınlarda menstrüel siklüsün ortalarında ani LH yükselmesini saptamak için uygulanır. Normal yumurtlama oluyorsa LH düzeyinde ani bir yükselme saptanır. İdrarda ölçülebilen bu yükselme, yumurtlamanın gerçekleştiği en uygun zamanı, dolayısıyla gebelik oluşması için cinsel birleşmenin en uygun zamanını göstermesi açısından önemlidir.

LH TESTİNE NE ZAMAN BAKILIR?

Kadınlarda LH seviyeleri menstrüel döngünün evresine bağlı olarak değişiklik gösterir LH testi genellikle adetin üçüncü günü damar yolundan alınan kanla bakılır.

LH NORMAL DEĞERİ

Kişiye, yaşa, kadınların adet döngüsü sürecine  göre değişkenlik gösterebilen LH değerlerinin analizi ve sonuçların yorumu değişebilir. İnfertilite konusunda fikir vermesiyle birlikte düşüklüğü ve yüksekliği durumu bazı sorunların habercisi olabilir.

Ergenlik döneminden önce yani henüz adet görmemiş kız çocuklarında 1 IU/L’nin altında salgılanan LH hormonu adet görmeye başladıktan sonra adet döngüsü (siklus) boyunca değişkenlik gösterir.

Foliküler fazda 1-18 IU/L arasında salgılanan LH hormonu yumurtlamanın gerçekleşmesinden 24-48 saat öncesinde ani bir artış göstererek 20-80 IU/L arasında salgılanmaya başlar. Yumurtlama gerçekleştikten sonra başlayan luteal fazda ise tekrar 0,5-18 IU/L seviyelerinde salgılanması beklenir. Menopoz sonrası kadınlarda normal koşullarda beklenen LH hormon seviyeleri 12-55 IU/L arasındadır.

LH düzeylerinin normal aralıklarının laboratuvardan laboratuvara değişebileceğini unutmayın ve kan testi raporunuzda laboratuvarın normal değer aralığına bakın. Sonuçlarınızla ilgili herhangi bir sorunuz varsa, sağlık uzmanınıza sormayı unutmayın.

LH YÜKSEKLİĞİ

Adet ve yumurtlama döneminde LH hormonu yüksekliği normal karşılanır. Ancak bu dönemler dışında görülen LH hormonu yüksekliği yumurtalıkların çalışmasını etkileyen bir rahatsızlık olduğunu gösterir. LH hormonu yüksekliğine yol açabilecek faktörler şunlardır;

  • Polikistik over sendromu,
  • Prematüer yumurtalık yetmezliği
  • Tiroid hastalıkları
  • Turner sendromu gibi genetik hastalıklarda
  • İleri yaşınız varsa LH yüksekliği menopoza yaklaşıldığını gösterir.
  • Radyosyon tedavisi ve / veya kemoterapi

LH DÜŞÜKLÜĞÜ

LH hormonu düşüklüğü, hipofiz bezinizin LH hormonunu yeterli düzeyde üretmediğini gösterir. Bu durum hipofiz bezi bozuklarına bağlı meydana gelir.LH hormonu düşüklüğüne neden olabilecek faktörler ise şunları içerir:

  • Hipofiz bezi bozuklukları
  • Kallmann sendromu
  • Konjenital hipofiz hormonu eksikliği
  • Geç ergenlik
  • Prolaktin yüksekliği
  • Adet görememe
  • Psikolojik faktörler
  • Kullanılan bazı ilaçlar(Bazı kalp ilaçları, psikiyatrik ilaçlar, hormon ilaçları)
  • Anoreksiya nevroza gibi yeme bozuklukları, aşırı kilo kaybı

LH HORMONU VE İNFERTİLİTE

Menstrüel siklüsün ortalarına doğru gerçekleşen LH hormonu artışı yumurtlamayı sağlayan ana mekanizmadır. Adet düzeninin başlangıcında düşük olan LH hormonu seviyeleri döngünün ortasında hızlı bir şekilde yükselir ve bu yükselme yumurtlamayı tetikler. Siklusun başında LH’ın yüksek olması, FSH’tan büyük değerlerde görülmesi üreme çağındaki kadınlarda, en sık polikistik over sendromunda görülen bir belirtidir.

Menopoz döneminde de yine LH düzeyleri yükselmeye başlar. Menopoz tanısı koymakta LH ölçümünün tek başına yeri yoktur. FSH, AMH, E2 hormon düzeyleri LH’tan daha değerli tanı araçlarıdır.

LH seviyeleri kadınlarda yumurtlamadan hemen önce zirve yapar.Kandaki bu ani LH yükselmesi idrarda yapılan testlerle de saptanır. Eğer test pozitif çıkarsa, bu ortalama 24-36 saat içerisinde yumurtlama olacağı anlamına gelir. 24 saat sonra ilişkiye girmek hamile kalma şansını arttıracaktır

LH düzeylerindeki anormalliklerin tedavisi, durumun altında yatan nedenlere bağlı olarak değişir. Tedavi seçenekleri arasında hormonal ilaçlar, cerrahi müdahaleler ve yaşam tarzı değişiklikleri yer alabilir.Hormonal denge, birçok faktör tarafından etkilenebilir ve kişiden kişiye değişiklik gösterir. Yaş, yaşam tarzı, beslenme ve genel sağlık durumu gibi unsurlar LH seviyeleri üzerinde etkili olabilir. Doktorunuzun önerdiği tedaviye ek olarak sağlıklı bir yaşam tarzını geçilmesi (düzenli uyku, dengeli beslenmek, hafif egzersiz yapmak, alkol ve sigara gibi alışkanlıklardan kaçınılması, stres yönetimi) hormon dengesinin yeniden sağlanmasında etkili olabilir

Kadın İnfertilitesinde Tanı Yöntemleri