Anti Müllerian Hormon (AMH) Testi
Yumurta Rezerv Testi

 Anti-Müllerian Hormon (AMH), doğurganlık değerlendirmesinde kadınların yumurtalık rezervini ölçmek için kullanılan  biyokimyasal  kan testidir.

Anti-Müllerian Hormonu (AMH), hücre büyümesi ve farklılaşmasında önemli rol oynayan, transforming growth factor-beta (TGF-$$\beta$$) ailesine ait bir glikoprotein hormondur. Bu hormon, gelişmekte olan yumurta keseciklerindeki (antral folikül) granüloza hücreleri tarafından salgılanır.

AMH’nin seviyeleri yaşam boyunca değişiklik gösterir:

• • 36. gebelik haftasında anne karnındaki bebeklerde AMH üretimi başlar.
  • Ergenlik döneminde seviyeleri giderek azalır.
  • Menopoz sonrasında ise tespit edilemeyecek kadar düşük seviyelere iner.

AMH yalnızca küçük yumurtalık foliküllerinde üretildiğinden, bu maddenin kan seviyeleri kadınlarda büyüyen folikül havuzunun boyutunu ölçmek için kullanılmıştır. AMH testi kalan yumurta sayısının veya “yumurtalık rezervinizin” bir göstergesidir.

Hipofizden salgılanan FSH, LH yumurtalıkların faaliyetinde etkilidirler. FSH’ın değişkenliği gerek menstrüel dönemde, gerekse de menopoz döneminde fazladır. AMH doğrudan overlerde üretildikleri için over fonksiyonlarını doğrudan yansıtırlar.

AMH Testi Ne İşe Yarar?

• • Yumurta Sayısının Tahmini: AMH seviyeleri, yumurtalıklarda ne kadar potansiyel yumurtanın kaldığına dair bir fikir verir. Yüksek AMH seviyeleri genellikle daha iyi bir yumurta rezervine işaret ederken, düşük seviyeler azalmış bir rezervi gösterir.
  • Doğurganlık Tedavisi Planlaması: Tüp bebek (IVF) gibi yardımcı üreme tekniklerinde, AMH seviyeleri yumurtalıkların uyarılması sırasında verilecek ilaç dozunu belirlemeye yardımcı olur. Yüksek AMH’ye sahip kadınlar genellikle daha iyi yanıt verir ve daha fazla yumurta toplanabilir.
  • Erken Menopoz Riski: Genç yaşta düşük AMH seviyeleri, erken menopoz riskinin bir göstergesi olabilir.
  • Polikistik Over Sendromu (PCOS): Yüksek AMH seviyeleri bazen PCOS ile ilişkilendirilebilir.

AMH Ne Hakkında Bilgi Vermez?

• • Yumurta Kalitesi: AMH testi, yumurtaların genetik sağlığı veya döllenme potansiyeli gibi kalitatif özellikleri hakkında bilgi sağlamaz. Yumurta kalitesi, esas olarak yaşla birlikte düşüş gösterir.
  • Gebelik Şansı: Düşük AMH seviyesi doğal yolla gebe kalamayacağınız anlamına gelmediği gibi, yüksek AMH seviyesi de gebeliği garanti etmez. AMH, bir “doğurganlık testi” değildir; daha çok bir “yumurta rezervi” testidir.
  • Üreme Organlarının Sağlığı: AMH testi, fallop tüplerinin veya rahmin sağlığı gibi diğer üreme organlarının durumu hakkında bilgi vermez. Bu tür değerlendirmeler için başka testler (örneğin pelvik ultrason) gereklidir.

AMH testi, doğurganlık potansiyelini anlamak ve tedavi planlaması yapmak için önemli bir araçtır, ancak tek başına yorumlanmamalı ve kapsamlı bir değerlendirmenin parçası olarak ele alınmalıdır.

AMH Testine Neden Bakılır?

• • İnfertilite de yumurtalık rezervinin değerlendirilmesi,
  • Yumurtalık rezervinizin yaşınıza uygun olup olmadığını kontrol etme,
  • Prematür over yetmezliğinin değerlendirilmesi,
  • Yardımcı üreme teknikleri/IVF kararında over(yumurtalık) yanıtının değerlendirilmesi
  • AMH salgılayan over granüloza hücreli tümör olgularında tanı ve izlem,
  • Polikistik over sendromu değerlendirilmesi(Çok sayıda küçük follikül ile birlikte olan polikistik over sendromu, AMH düzeyini yükseltebilir.)
  • Menopoz durumunun değerlendirilmesi,
  • Kemoterapi veya yumurtalık ameliyatı sonrasında doğurganlığın değerlendirilmesi,
  • Genital anomalisi bulunan hastalarda ayırıcı tanı için kullanılır.

AMH  Seviyesini Etkileyen Faktörler

• • Yaş: AMH seviyesi yaş ilerledikçe azalır.
  • Polikistik Over Sendromu (PKOS): AMH seviyesi yüksek olabilir.
  • Menopoz: Menopoza yaklaşıldıkça AMH seviyesi düşer.
  • Stres ve Beslenme: Sağlıklı bir yaşam tarzı AMH seviyesini korumaya yardımcı olabilir.
  • Doğum Kontrol Hapları: Bazı çalışmalar, doğum kontrol haplarının geçici olarak AMH seviyesini düşürebileceğini göstermektedir.
  • Kanser Tedavileri: Kemoterapi ve radyoterapi, yumurtalık rezervini azaltarak AMH seviyesini düşürebilir.

AMH Testi Nasıl Yapılır?

• • Kan Testi: AMH testi günün herhangi bir saatinde yapılan basit bir kan testi ile ölçülür.
  • Adet Döngüsünden Bağımsızdır: FSH veya LH gibi hormonlarının aksine, AMH testi adet döngüsü sırasında değişmediği için adet döngüsünün herhangi bir gününde yapılabilir. Farklı adet dönemlerinde alınan AMH seviyeleri arasında genellikle çok büyük farklılıklar gözlenmez.
  • Açlık Gerekmez: AMH testine aç ya da tokken damar yolundan alınan kanla bakılır.

AMH Testi Normal Değer

AMH normal değeri laboratuvardan laboratuvara ve kullanılan test yöntemi gibi faktörlere bağlı olarak değişebilir. Ama kabul gören ergenlik dönemi ile birlikte 1.5-4ng/ml düzeyidir.

• • • 1-4 ng/mL arası normal kabul edilmekte ve normal yumurtalık rezervine sahip olduğunun göstergesidir.
    • 0.5 -1 ng/mL ve altında ki değerler ise yumurtalık rezervinde azalma ve düşük rezervi gösterir.
    • <0,5 ng/mL ise yumurtalık rezervinin çok düşük olduğunu gösterir. (menopoz döneminde olan veya kanser kemoterapisi dahil olmak üzere herhangi bir nedenle prematür over yetmezliği gelişen kadınlarda genellikle saptama sınırı altına düşer.)
    • 4.0 ng/mL ve üzeri yüksek yumurtalık rezervine sahip olduğunu gösterir.(PKOS :Polikistik Over Sendromu)

AMH düzeylerinin normal aralıklarının laboratuvardan laboratuvara değişebileceğini unutmayın ve kan testi raporunuzda laboratuvarın normal değer aralığına bakın. Sonuçlarınızla ilgili herhangi bir sorunuz varsa, sağlık uzmanınıza sormayı unutmayın.

Bir kadının doğurganlık durumu büyük ölçüde yumurtalık rezervi ile ilişkilidir. Yumurtalık rezervi, yumurtalıklarda bulunan sağlıklı ve olgunlaşmaya hazır yumurta sayısını ifade eder.

• Yüksek AMH Seviyesi: Genellikle polikistik over sendromu (PKOS) ile ilişkilidir ve yumurtalık rezervinin fazla olduğunu gösterebilir. Ancak bu, doğurganlığın kesin bir göstergesi değildir çünkü PKOS hastalarında yumurta kalitesi düşük olabilir.
• Düşük AMH Seviyesi: Yumurtalık rezervinin azaldığını gösterir ve genellikle yaşla birlikte düşüş gösterir. Düşük AMH, erken menopoz riskini artırabilir ve tüp bebek tedavisinde başarı şansını etkileyebilir.

Düşük AMH seviyesi, doğal yollarla gebelik şansının azaldığını gösterse de, bu kesin olarak hamile kalamayacağınız anlamına gelmez. AMH, yumurta kalitesinden çok yumurta sayısı hakkında bilgi verir. Kaliteli bir yumurta ile gebelik sağlanabilir.

AMH ve Tüp Bebek Tedavisi İlişkisi

Anti-Müllerian Hormonu (AMH) seviyesi, tüp bebek (IVF) tedavi sürecinin planlanmasında kritik bir rol oynar. Bu hormon, yumurtalıkların ilaçlara nasıl yanıt vereceğini öngörmek ve tedavinin dozunu ayarlamak için önemli bir belirteçtir.

AMH Seviyesine Göre Tedavi Yaklaşımları

• • Yüksek AMH Seviyesi: Eğer AMH seviyeniz yüksekse, yumurtalıklarınızın ilaç tedavisine iyi yanıt verme olasılığı daha yüksektir. Bu durumda, genellikle düşük doz ilaçlarla bile yeterli sayıda oosit (yumurta) üretilebilir. Ancak, yüksek AMH seviyesi olan kadınlarda yumurtalıkların aşırı uyarılma (OHSS) riski de artabilir. Bu nedenle, doktorunuz bu riski en aza indirecek şekilde dikkatli bir doz ayarlaması yapacaktır.

  • Düşük AMH Seviyesi: Düşük AMH seviyesi, yumurtalıkların ilaç tedavisine zayıf yanıt verebileceğine işaret eder. Bu durumda, daha fazla yumurta elde etmek için daha yüksek dozlarda ilaç kullanılması gerekebilir. Ne yazık ki, düşük AMH’ye sahip kadınlarda toplanabilecek yumurta sayısı da daha az olabilir.

Tedavi Öncesi AMH Ölçümünün Önemi

Tüp bebek tedavisinde yumurtalık stimülasyonu (uyarımı) öncesinde bazal AMH düzeyinin ölçülmesi, yumurtalıkların tedaviye nasıl yanıt vereceğini tahmin etmek ve buna göre ilaç dozunu planlamak için etkin bir şekilde kullanılır. Bu, hem tedavinin başarısını artırmaya hem de olası riskleri yönetmeye yardımcı olur.

AMH ve İnfertilite İlişkisi

Anti-Müllerian Hormonu (AMH), anne karnından menopoza kadar salgılanan ve seviyeleri yaşa göre değişiklik gösteren önemli bir hormondur. Kandaki AMH miktarı, kadınların yumurta rezerviyle doğru orantılıdır; yumurta rezervi azaldıkça AMH seviyeleri de düşer.

AMH, özellikle menopoz dönemindeki kadınlarda veya kanser kemoterapisi gibi nedenlerle prematür over (yumurtalık) yetmezliği gelişen kadınlarda saptanamayacak kadar düşük seviyelere iner. Bu durum, yumurta rezervinin ciddi şekilde azaldığını gösterir.

Düşük AMH ve Gebelik Planlaması

AMH seviyesi düşük çıkan ve gebelik planı olan hastalara, gebeliği ertelememeleri öncelikli olarak önerilir. Çünkü düşük AMH, yumurta rezervinin azaldığına ve bu nedenle gebelik şansının zamanla daha da düşebileceğine işaret eder.

Gebelik planı henüz olmayan veya bekar olan ancak gelecekte çocuk sahibi olmak isteyen düşük AMH’li hastalar için ise yumurta dondurma işlemi oldukça faydalıdır. Bu işlemde, yumurtalar toplanır, dondurulur ve ileride kullanılmak üzere saklanır. Yumurta dondurma, gelecekteki gebelik şansını korumak adına önemli bir seçenektir.

Unutmamak gerekir ki, düşük AMH tek başına infertilite teşhisi koymak için yeterli değildir; ancak doğurganlık potansiyeli hakkında önemli bir bilgi sunar ve uygun tedavi veya koruyucu önlemlerin alınmasında yol göstericidir .Düşük AMH seviyesine sahip kadınlar da sağlıklı gebelikler yaşayabilir.

Ne Zaman Doktora Danışmalısınız?

Eğer AMH seviyeniz hakkında endişeleriniz varsa veya gebelik planınızla ilgili sorularınız varsa, mutlaka bir kadın doğum uzmanına başvurarak detaylı bir değerlendirme yaptırmanız önemlidir. Doktorunuz, AMH seviyenizle birlikte yaşınız, tıbbi geçmişiniz ve diğer hormon düzeyleriniz gibi faktörleri de göz önünde bulundurarak size en uygun yol haritasını çizecektir.

Unutmayın, her kadının doğurganlık yolculuğu farklıdır ve kişiye özel yaklaşım en doğru sonuçları verir.

 

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

• AMH kaç olursa hamile kalınır?

Tek bir AMH değeri üzerinden kesin bir yorum yapmak mümkün değildir. Ancak genellikle 1 ng/mL’nin altındaki değerler düşük kabul edilir. Bununla birlikte, hamilelik şansı diğer faktörlere de bağlıdır.

• Düşük AMH menopoz anlamına mı gelir?

Hayır. Düşük AMH, yumurtalık rezervinin azaldığını gösterir ancak menopoz sürecine girildiği anlamına gelmez.

• AMH yükseltilebilir mi?

AMH seviyesini doğal yollarla artırmak mümkün olmasa da, yumurta kalitesini koruyarak doğurganlık desteklenebilir. Genel doğurganlığı destekleyebilecek bazı yöntemler şunlardır:

• • Antioksidan Zengini Beslenme
  • Sağlıklı Yaşam Tarzı
    • Sigara içmemek
    • Düzenli egzersiz yapmak
    • Stresi yönetmek
  • Doğru Takviyeler

• FSH ile AMH testi arasındaki fark nedir?

FSH hipofiz bezinden salgılanan bir hormon iken, AMH yumurtalıklardan salgılanır. İkisi birlikte değerlendirildiğinde yumurtalık rezervi hakkında daha net bilgi verir.

“Bu içerik, sağlık konularında genel bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. Kişisel tıbbi durumlar farklılık gösterebileceğinden, tanı ve tedavi için mutlaka bir doktora veya sağlık uzmanına başvurmanız önemle tavsiye edilir.”