SEKSÜEL/EJAKÜLATUAR BOZUKLUKLAR
Seksüel/ejakülatuar bozukluklarda spermlerin servikse ulaşmasında problem vardır. Sperm fonksiyonu genelde normaldir.
İnfertilite araştırmasında vaginal penetrasyona elverişli olacak kadar bir ereksiyonun varlığı normal kabul edilir. Sertleşme problemi, birlikteliğin sıklığını azaltan tarzda cinsel istek kaybı, ağrılı ilişki ve diğer psikolojik sıkıntılar gibi uygun yaklaşımla düzeltilebilecek problemler, çoğu zaman tedavi edilmediklerinden spermin kadın genital sistemine iletilmesini engellemektedir.
Ejakülasyonun yeterli kabul edilebilmesi için vajina içine olması şarttır. Ejakülatuar bozuklukta cinsel ilişki normal olmakta ancak hiç ejakülasyon olmamakta (Anejakülasyon), retrograd(geri) olarak mesanaye kaçmakta (Retrograd ejekülasyon) ya da ejakülasyon fonksiyonel veya hipospadias gibi nedenlerle vajina dışına olmaktadır. Ejakülasyon bozukluğu nedeniyle gelişen infertilitenin tedavisi nadiren nedene yöneliktir. Amaç genellikle üremeye yardımcı tekniklerde kullanılacak spermin elde edilmesidir.
İnfertiliteye yol açacak derecede cinsel ilişki veya ejakülasyon bozukluğu yaklaşık çiftlerin %2 ‘sinde görülür. Bu durum parapleji veya edinilmiş nörolojik bozukluklara bağlı olabilir
EMPOTANS (ERECTİLE DYSFUNCTİON)(SERTLEŞME BOZUKLUĞU)
Tatmin edici bir cinsel birleşmeye imkân veremeyecek şekilde ereksiyonun olmaması (sertleşme) veya sağlanan ereksiyonun devam ettirilememesine Empotans denir. Empotans cinsel birleşmeyi zorlaştırır veya imkânsızlaştırır. Böylece gebelik elde edilemez.
ANEJAKÜLASYON
Anejakülasyon antegrad (ileri) ya da retrograd(geri ) ejakülasyonun hiçbir şekilde olmamasıdır. Prostat ve seminal kanal orijinli ejakulatın (meni) üretraya emisyonundaki yetersizlikten olur.
Seminal sıvının hiç bulunmaması durumu aspermi olarak adlandırılmaktadır. Bir hastada seminal sıvı yokluğu söz konusu ise ya tüm semen retrograd(geri ) olarak mesaneye kaçmaktadır ya da anejakülasyon vardır. Böyle bir hastada mastürbasyon veya cinsel ilişki sonrası idrar testi yapılarak retrograt ejakülasyon ekarte edilir.
Anejakülasyon aşağıdaki nedenlere bağlı olabilir;
-
-
- Nöral: Spinal kord yaralanması, kauda equine lezyonu, Retroperitoneal lenfadenektomi, Aortoiliak cerrahi, kolorektal cerrahi, Multipl skleroz, Parkinson hastalığı, Otonomik nörapati (jüvenil daibet)
- Farmakolojik: Antihipertansifler, antipsikotikler, antidepresanlar
- İdiopatik
-
RETROGRAD EJAKÜLASYON
Ejakülatın (meni) mesaneye ejaküle edildiği, antegrad (ileri) ejakülasyonun hiç olmamasıdır. Retrograd ejakülasyonda, meni boşalma sırasında penisin ucundan dışarı atılamaz mesane içine akar. Mesane boynunda fonksiyonlarındaki dengesizlik ya da bozukluk varsa mesane boynu kapanamazsa ejakülat (meni) mesane içine akmaktadır. Meninin vajinaya aktarılamamasının nedenlerinden bir tanesi olup, infertilite ile sonuçlanmaktadır. Sinir sistemini etkileyen hastalıklar ya da durumlar, mesane boynuna veya prostata önceden uygulanmış cerrahi müdahale (her türlü prostat cerrahisi), bazı ilaç kullanımları mesane boynunun kapanma fonksiyonunu bozarak meninin mesaneye geri kaçmasına neden olabilir. Hasta için en önemli belirtisi meninin gelmemesi ya da çok az gelmesidir. Hastanın masturbasyondan ya da cinsel ilişkiye girmesinden hemen sonra alınan idrarında sperm hücresi görülmesi ile tanı konur
Retrograd ejakülasyon aşağıdaki nedenlere bağlı olabilir;
-
-
- Nörolojik: Spinal kord yaralanması, kauda equine lezyonu, Retroperitoneal lenfadenektomi, Multipl skleroz, Otonomik nörapati (jüvenil daibet),Sempatektomi, kolorektal ve anal cerrahi
- Üretral obstrüksiyon: Ektopik üreterosel, üretra darlığı ve üretral valvler
- Farmakolojik: Antihipertansifler, antipsikotikler, antidepresanlar
- Mesane boynu yetmezlikleri: doğuştan defektler, masane eksrofisi, mesena boynu rezeksiyonu.
-
RETROGRAD EJAKÜLASYONUN TEDAVİSİ
-
- Cerrahi: Tedavisinde öncelikle anatomik bir bozukluk bulunup bulunmadığına bakılır, eğer varsa ameliyatla düzeltilmeye çalışılır. Ama bu son derece nadirdir.
- Medikal
- Yardımı Üreme Teknikleri: Üreme tekniklerine
-
-
- Medikal tedavinin tolere edilemeyen yan etkisinin olması
- Hastanın spinal kord yaralanmalı olması
- Retrograd Ejakülasyona neden olan ilaç tedavisine ara verilemiyor olması
- Normal yolla ejukalat (meni) çıkması ilaç ile sağlanamamış ise geçilir.
-
Spermin idrardan elde edileceği zaman idrarın alkalizasyonu sağlanmalıdır. İdrarın alkalizasyonu sağlandıktan sonra masturbasyon yaptırılır ve arkasından idrarı alınır. Dışarıya yaptığı idrar ya da bir sonda ile girilerek idrar mesaneden alınarak kullanılır. Bazen işlemden önce mesaneye sonda ile girilerek idrar boşaltılır ve içerisine sperm besleyici sıvı verilebilir. İdrar alındıktan sonra sperm yıkama metodu ile hazırlanır ve içindeki sperm hücreleri toplanarak intrauterin inseminasyon (IUI) ,eğer yeteri kadar fazla sperm elde edilememişse IVF, ICSI yapılır. Hiçbir şekilde sperm bulunamaz ise vas deferens, epidimis ya da testisten elde edilen sperm hücresiyle ICSI yapılabilir.
PREMATÜR EJAKÜLASYON
Vajinal penetrasyondan önce ejakülasyonun kontrol edilememesidir. Erken boşalma, genellikle eşin cinsel doyuma ulaşmasından önce oluşan ejakülasyon olarak tanımlanabilir. İlk kez ilişkiye giren genç erkeklerde sık görülür. Sorunun hafif yaşandığı durumlarda en iyi ölçüt cinsel birleşmenin her iki eş için tatmin edici olup olmadığının sorgulanmasıdır. Erken boşalma genellikle birincil bir sorundur. Erken boşalma, gerginlik, stres ve seyrek cinsel ilişki sonucu geçici ve ikincil bir sorun olarak da ortaya çıkabilir. Erken ejukulasyon vajina dışına olmadığı sürece infertilite nedeni değildir.