ERKEKLERDE FOLİKÜL UYARICI HORMON (FSH)

Follicle stimulating hormone kısaltması olan ve folikül uyarıcı hormon anlamına gelen FSH erkeklerde sperm üremesi ve gelişimi gibi üreme sisteminin önemli bir parçası olup, hipofiz bezi tarafından salınan gonadotropin hormonudur. Erkeklerde ise sperm üretimiyle birlikte gonad gelişiminin bir parçasıdır.

Doğumla birlikte bir miktar salgılanan FSH hormonu seviyesi 12. aya doğru iyice azalır ve ergenlik döneminde tekrar salgılanmaya başlar, ergenlikte ulaşılan seviye yaş ilerledikçe pek değişiklik göstermez.

FSH, hipofiz bezinin testislerdeki spermatogenik hücrelere sperm üretmelerini söylemek için kullandığı hormonal sinyaldir. Normal bir FSH genellikle normal bir sperm üretiminin göstergesidir. Yüksek FSH genellikle sperm üretimiyle ilgili olası bir testis sorununa işaret eder. FSH düşükse testisler hipofiz bezinden uyarıyı alamadıklarından sperm üretim normal olsa bile azalmış sperm üretimi meydana gelebilir.

ERKEKLERDE FSH TESTİNE NEDEN BAKILIR?

FSH testi, üreme sağlığı ile ilgili sorunlardan şüphelenildiğinde istenebilir. Testin yapılması gereken bazı durumlar şunlardır;

  • Düşük sperm sayısı
  • Testislerin çalışmasıyla ilgili bir sorun olup olmadığının araştırılmasında
  • Testislerle ilgili hastalıkların tanı ve tedavisinin takibinde
  • İnfertilite belirtileri
  • Azalmış cinsel istek
  • Hipogonadizm belirtileri

FSH NORMAL DEĞERİ

FSH testi damar yolundan alınan kanla bakılır

FSH testinin erkeklerde olması gereken normal değerleri;

Erkek

      • 0-7 yaş: 0-6,7 IU/mL
      • 7 yaş ve üstü: 1,3-19,3 IU/mL

FSH düzeylerinin normal aralıklarının laboratuvardan laboratuvara değişebileceğini unutmayın ve kan testi raporunuzda laboratuvarın normal değer aralığına bakın. Sonuçlarınızla ilgili herhangi bir sorunuz varsa, sağlık uzmanınıza sormayı unutmayın.

FSH YÜKSEKLİĞİ

Düşük sperm sayısına sahip erkeklerde genellikle yüksek FSH bulunur. Bu, hipofiz bezinin testisleri daha fazla sperm üretmeye yönlendirmek için daha fazla FSH üreterek azalan sperm üretimine normal şekilde yanıt verdiğini gösterir.

FSH yüksekliğinin sebepleri genel olarak şöyle sıralanabilir;

  • Sperm azlığı
  • Testis hasarı (İnmemiş testis, torsiyon, radyasyon)
  • Testis yetmezliği
  • Hipofiz tümörleri
  • Tiroid bozuklukları
  • Hormon tedavisi
  • Genetik bazı sorunlar
  • Stres

FSH yüksekliği erkeklerde libido kaybı, yorgunluk, sperm sayısında azalma ve huysuzluk gibi belirtiler gösterir.

FSH DÜŞÜKLÜĞÜ

FSH düşüklüğünün sebepleri genel olarak şöyle sıralanabilir;

  • Aşırı androjenler :Yükselen androjenler hipofiz bezine negatif geri bildirim sağlayabilir ve bezin FSH salgısının azalmasına neden olabilir.
  • Hipofiz hücrelerinin tahribi :Hipofiz bezine zarar veren herhangi bir süreç, FSH üretme yeteneğini bozabilir. Hipofiz hasarına tümörler, beyin ameliyatı, kafa radyasyonu, travma, felç vb. nedenler sebep olabilir.
  • Doğuştan/genetik sorunlar :Kallman sendromu gibi genetik sorunlarda FSH üretimi azdır.
  • Yükselmiş prolaktin . Prolaktin seviyeleri, hipotalamus tarafından GnRH salınımı üzerinde olumsuz bir etki yaratabilir ve böylece hipofiz bezinden FSH üretimini azaltabilir.
  • İlaçlar ve uyuşturucu madde kullanımı :Östrojenler veya progestinler, aşırı alkol alımı veya uyuşturucu madde kullanımı.
  • Doğuştan adrenal hiperplazi : Böbrek üstü bezleri tarafından aşırı androjen üretimi FSH üretimini baskılayabilir ve sperm sayısını ve kalitesini düşürebilir.

FSH VE İNFERTİLİTE

Semen analizinde hiç sperm olmadığında sperm yokluğunun sperm üretiminden mi yoksa tıkanıklık veya sperm taşıma sorunundan olduğunu anlamak için FSH testine bakılır. FSH seviyeleri normal aralıktaysa sperm üretimi genellikle hala iyidir. Bir tıkanıklık veya sperm taşıma sorunu olması daha olasıdır. Ancak, FSH yüksekse (7,6 MIU/mL’nin üzerindeyse), bu bir sperm üretim sorunu olduğunu gösterir.

Erkek üreme sisteminde sperm üretimi hormonal kontrol altında sağlanmaktadır. Beyin alt bölümünde yer alan hipofiz bezinden salınan LH ve FSH hormonları (gonadotropinler) testiste sırasıyla testosteron sentezi ve sperm üretimini kontrol ederler. FSH, üreme sağlığının önemli bir göstergesidir ve çeşitli sağlık sorunlarının teşhisinde kullanılır. FSH seviyelerinin normal aralıklarda olması, üreme sisteminin sağlıklı çalıştığının bir göstergesidir. Ancak, FSH seviyelerindeki anormallikler, altta yatan sağlık sorunlarının araştırılması gerektiğini gösterir. Risk faktörlerinden herhangi birini aramak için kapsamlı bir öykü alınmalıdır Test sonuçları her zaman tek başına kesin bir tanı koymak için yeterli olmayabilir.