İN VİTRO MATURASYON (IVM)

 İn Vitro Maturasyon (IVM), laboratuvar ortamında olgunlaştırılan yumurtaların kullanıldığı bir yardımcı üreme tekniğidir. Geleneksel tüp bebek tedavilerinden farklı olarak İn Vitro Maturasyon (IVM)’ da yumurtalar henüz olgunlaşmadan toplanır ve laboratuvar ortamında olgunlaştırılır. Daha sonra olgunlaşan yumurtalar, sperm ile döllenerek embriyo haline getirilir ve rahme transfer edilir.

İN VİTRO MATURASYON (IVM) TARİHÇESİ

İn Vitro Maturasyon (IVM), tekniği ilk olarak hayvan üremesinde uygulanmış ve başarılı sonuçlar elde edilmiştir. İn Vitro Maturasyon (IVM),  uygulamaları ile ilgili ilk çalışmalar 1935 yılında Pincus ve Enzmann’ın tavşan oositlerini laboratuar ortamında olgunlaştırmayı başarması ile başlamıştır. İnsan oositlerinin olgunlaştırılması ise, ilk kez  1965 yılında Edwards tarafından başarılmıştır. IVM uygulaması sonrasında uygulanan tüp bebek işlemi ile elde edilen ilk gebelik ve doğan canlı çocuk ise 1994 yılında Trounson tarafından başarılmıştır.

İN VİTRO MATURASYON (IVM) UYGULAMA ALANI

 İn Vitro Maturasyon (IVM) uygulama alanı;

  • PKOS (Polikistik over sendromu) olan kadınlar,
  • Hormon tedavisine duyarlı olabilecek kanser hastaları,
  • Ovaryan Hiperstimülasyon sendromu (OHSS) riskini azaltmak isteyen hastalar,
  • İnfertilite  ilacı uyarımı yoluyla çok sayıda yumurta folikülü  üretebilen genç kadınlar,
  • Kabul edilebilir bir anti-müllerian hormon (AMH) seviyesine sahip kadınlar,
  • Sağlıklı kiloda olan (VKİ) kadınlar,
  • Fertilitenin korunması (Kanser tedavisi öncesi yumurta dondurma ihtiyacı olan kadınlar için uygun bir seçenektir.)

İN VİTRO MATURASYON (IVM)  İŞLEMİ

Tüp bebek uygulamalarında hastalardan alınan olgun yumurta ve sperm hücreleri, kültür sıvıları içerisinde birleştirilmekte ve oluşan embriyolar yine bu kültür sıvılar içerisinde büyütülmektedir. Geleneksel tüp bebek tedavilerinden farklı olarak İn Vitro Maturasyon işleminde yumurtalar henüz olgunlaşmadan toplanır ve laboratuvar ortamında olgunlaştırılır.

İn Vitro Maturasyon işleminde laboratuvar ortamında yumurta olgunlaşmasını sağlamak amacı ile rutinde kullanılanlardan farklı kültür sıvılarının hazırlanması gerekmektedir. Ayrıca yumurta toplama işlemi yumurtaların henüz olgunlaşmamış olduğu dönemde gerçekleştirildiğinden özel protokol ve beceri gerektirmektedir.

  • Yumurta Toplama:
    • İn Vitro Maturasyonda, geleneksel tüp bebek tedavisinde olduğu gibi yoğun hormon tedavileri uygulanmaz. Bunun yerine, minimal hormon tedavisi ile yumurtaların gelişimi sağlanır.
    • Yumurtalar henüz olgunlaşmadan toplanır. Klasik tüp bebek uygulamaları ve İn Vitro Maturasyon arasındaki bir diğer farklılık yumurta toplama işlemidir. IVM uygulamalarında bu işlem oositlerin henüz olgunlaşmamış olduğu dönemde gerçekleştirildiğinden yumurta toplamak için uygulanan aspirasyon basıncı daha düşüktür. Yumurta toplama işlemi, ultrason eşliğinde ve genellikle lokal anestezi ile yapılır.
  • Laboratuvarda Olgunlaştırma:
    • Toplanan yumurtalar, özel kültür ortamında laboratuvar koşullarında olgunlaştırılır.
    • Olgunlaşma süreci genellikle 24-48 saat sürer.
  • Döllenme ve Embriyo Gelişimi:
    • Olgunlaşan yumurtalar daha sonra sperm ile döllenir.
    • Döllenme işlemi, mikroenjeksiyon (ICSI) yöntemi ile yapılır.
    • Embriyoların gelişimi izlenir ve en sağlıklı olanlar seçilerek rahme transfer edilir.
  • Embriyo Transferi:
    • Başarılı bir döllenme sonrası oluşan embriyo, rahme transfer edilir.
    • Embriyo transferi ağrısız bir işlemdir ve anestezi gerektirmez.

İN VİTRO MATURASYON (IVM) AVANTAJLARI

 İn Vitro Maturasyon işleminde kadınların olgunlaşmamış yumurtaları toplanır ve vücut dışında laboratuarda olgunlaştırılırlar. Böylece hasta uzun süreli ilaç tedavilerinden, tekrarlayan ultrason ve hormon tetkiklerinden, OHSS riskinden kurtulacak ve ayrıca maliyeti çok yüksek olan hormon preparatları kullanılmadığından tedavi daha düşük maliyetli olacaktır. İn Vitro Maturasyon avantajları:

  • Daha az İlaç kullanımı: Yoğun hormon tedavisine ihtiyaç duyulmadığı için özellikle PCOS hastaları için güvenli bir alternatiftir.
  • Düşük yan etki riski: İlaç tedavisinin yan etkilerinden kaçınılır, özellikle Ovarian Hiperstimülasyon Sendromu (OHSS) riski azalır.
  • Maliyet Etkinliği: Daha az ilaç kullanımı nedeniyle tüp bebek tedavilerine göre daha düşük maliyetlidir.

İN VİTRO MATURASYON (IVM) DEZAVANTAJLARI VE SINIRLAMALARI

İn Vitro Maturasyon daha düşük maliyetli ve daha az yan etkili olmasına rağmen, başarı oranlarının geleneksel tüp bebek tedavilerine göre daha düşük olması nedeniyle  yaygın olarak kullanılmamaktadır. İn Vitro Maturasyon dezavantajları:

  • Başarı Oranı Daha Düşüktür: Geleneksel tüp bebek tedavilerine göre başarı oranı daha düşüktür.
  • Herkes İçin Uygun Değildir: Özellikle doğal döngülerinde çok az yumurta üretebilen kadınlar için uygun olmayabilir.
  • Embriyo Kalitesi: Laboratuvar ortamında olgunlaştırılan yumurtaların kalitesi, doğal döngüde olgunlaşanlara göre daha düşük olabilir.

İN VİTRO MATURASYON (IVM) GELECEĞİ VE ARAŞTIRMALAR

Günümüzde İn Vitro Maturasyon özellikle PCOS gurubu hastalar gibi hormon tedavisine vücudun aşırı reaksiyon gösterme riski olan hastalarda kinik kullanımda yerini bulmuştur. Ayrıca malignite (kanser) veya malignite tedavileri (rayoterapi, kemoterapi) nedeni ile over (yumurtalık) dokusu hasar görmüş kişilerde, dokudan elden edilen primordial foliküllerin (erken dönem yumurta hücresi) dondurularak saklanmasına yönelik olarak da kullanılmaya çalışılmaktadır.

İn Vitro Maturasyon sürekli gelişen bir teknoloji olup, başarı oranlarını artırmak için araştırmalar devam etmektedir. Özellikle kültür ortamlarının geliştirilmesi ve olgunlaşma süreçlerinin optimize edilmesi üzerine çalışmalar yapılmaktadır. Ayrıca, genetik tanı yöntemleri ile sağlıklı embriyoların seçilmesi hedeflenmektedir.

İn Vitro Maturasyon uygulamaları günümüzde kullanılan rutin tüp bebek tekniklerinin başarı oranını yakalayamamıştır. İn Vitro Maturasyon uygulamalarında kullanılan tekniğin gelişmesi, seçilecek doğru hasta gruplarının standardize edilmesi ile umut vericidir.

Yardımcı Teknikler