SERVİKS (RAHİM AĞZI) PROBLEMLERİ
Döllenmenin olabilmesi için serviksin açık olması ve yeterli miktarda mukus salgılanması ve spermin ilerlemesine engel olacak bir problemin olmaması gerekmektedir. Ayrıca gebeliğin devamı için konjenital ya da daha sonradan kazanılmış nedenler sonucunda ortaya çıkan ve destek dokuyu ilgilendiren sorunlarda bulunmamalıdır.
SERVİKAL MUKUS
Servikal mukus hidrojel yapıdadır; %94 oranında su içerir. Su oranı ovülasyon sırasında %98’e çıkar. Servikal mukusun salgılanması over hormonları tarafından düzenlenir. Estrojen, mukusun üretimini başlatırken, progesteron servikal epitel hücrelerinin salgılama faaliyetini engeller ve değiştirir. Servikal mukus ve içeriği siklusa bağlı değişiklikler geçirir. Siklusun ortasında, ovülasyon zamanına yakın, servikal mukus bol, sulu, alkalen ve hücreden fakir olur. Menstrüel siklusun 10–14. günlerinde berrak olup 6–10 cm uzayan servikal mukus, overlerde normal estrojen yapımının göstergesidir Siklus ortasında spermler ejakülasyondan sonra hızla servikal mukus içine girer. Mukus, spermlerin hayatta kalabilmesi için olumlu bir ortamdır ve olasılıkla sperme enerji kaynakları sağlamaktadır.
Serviksin ve servikal mukusun yapısını bozan bazı önemli faktörler vardır. Bunlar;
- Enfeksiyon (Servisit)
- Hormonlar (Estrojen, Progesteron)
- Konjenital (doğuştan) anomaliler (Serviks yokluğu veya DES’ maruz kalma)
- İlaç kullanımı (İnfertilite tedavisi için kullanılan Klomifen Sitrat mukus kalitesinin bozulmasına neden olabilir.)
- Servikal travma
- Servikal cerrahi operasyon
- Polipler (Serviksin en sık görülen iyi huylu tümörleri olan polipler küçük, kimi zaman saplı, kimi zamanda yassı şekilde olabilen yapılarıdır.)
- İmmünolojik faktör (Anti sperm antikorların olması Sperm mukus ilişkisini bozar)
SERVİKS (RAHİM AĞZI) VE İNFERTİLİTE
Zayıf estrojen uyarısı veya endoservikal hücrelerin zayıf fonksiyon görmesine bağlı olarak yetersiz servikal mukus salgılanması ve mukusun uygun nitelikte olmaması spermin ilerlemesine engel olarak infertiliteye sebep olabileceği gibi bu bölgeye uygulanmış olan cerrahi girişimler ve polipler gibi iyi huylu tümörler sık görülmese de üreme yetersizliğine yol açabilir.
Serviksin bir intrauterin gebeliği doğuma kadar tutamaması servikal yetmezlik denir. Servikal travmaya yol açacak doğumlar, yırtılmalar yada cerrahi girişimler, serviksinde birlikte olduğu uterus anomaliler, intrauterin DES’e maruz kalmanın bir sonucu veya bilinmeyen başka sebepler sonucu gelişen servikal yetmezlik servikal genişlemenin ve düşüğün nedeni olabilir. Tanısal kriterlere göre, servikal yetmezlik erken doğumların 1/1000 -20/1000’in den sorumlu tutulmaktadır.
Normal cinsel ilişki ile gebelik yakalanamayan servikal problemlerinde ovulasyon indiksiyonu ile veya tek başına IUI denenebilir. Başarısız olgularda diğer yardımcı üreme tekniklerine geçilir